Danas džamija, crkva Svete mudrosti nekada je bila najznačajnija hrišćanska svetinja

Kao jedan od simbola grada na Bosforu, ova svetinja svedoči o dugoj, bogatoj i nadasve burnoj istoriji drugog najznačajnijeg grada u Turskoj

Nekada najveća hrišćanska bogomolja, crkve Svete Mudrosti u Istanbulu danas je poznata kao Velika džamija Aja Sofija.

Kao jedan od simbola grada na Bosforu, ova svetinja svedoči o dugoj, bogatoj i nadasve burnoj istoriji drugog najznačajnijeg grada u Turskoj.

Preporučujemo

Ne samo da je čak tri puta podignuta iz temelja, već je, kako ističe “Muze.gen.tr” najstarija i najbrže završena bogomolja na celom svetu.

Izuzev Mramornim morem i Bosforom, istorijsko poluostrvo na čijem vrhu se nalazi Aja Sofija okruženo je sa treće strane Zlatnim rogom.

Nastanak današnje svetinje

Prvobitno poznata kao Velika crkva, tek u periodu nakon petog veka se pominje kao crkva Svete mudrosti, odnosno Agia Sofia. U periodu vizantijske vladavine tim prostorom, crkva je igrala značajnu ulogu u životu hrišćanskih vernika u Konstantinopolju, odnosno Carigradu, a korišćena je i kao mesto na kome su krunisani mnogi vladari.

Godine 360. car Konstancije podigao je prvobitnu crkvu na mestu današnje. Budući da je ta bazilika imala drveni krov, to ne čudi što je tokom nemira 404. godine u potpunosti spaljena. Iako ne postoje materijalni ostaci te svetinje, postoje indicije da su cigle, koje su otkrivene u skladištu današnje džamije, zapravo delovi Velike crkve.

Nedugo nakon toga, 415. godine je car Teodosije Drugi rekonstruisao prvobitnu građevinu, ali je i ona porušena u periodu vladavine cara Justinijana i to na dan 13. januara 532. godine.

Upravo je car Justinijan i zaslužan za gradnju današnje Aja Sofije i taj poduhvat je započeo iste godine kada je prethodna bogomolja, koja se nalazila na tom mestu, uništena. Prvo bogosluženje u današnjoj crkvi Svete mudrosti održano je na dan 27. decembra 537. godine, kada je upriličena i prigodna svečanost.

Istorijski muzej

Iako je i poseta ovoj svetinji fascinantna sama po sebi, u okviru zdanja Generalne uprave za zemljišne knjige i katastar funkcioniše i Istorijski muzej Aga Sofije, u kome se posetiocima nudi prilika da bolje upoznaju istoriju svetinje dugu oko 1.700 godina, navodi “Istanbul.goturkiye”.

Mnogi artefakti u ovom zdanju su izloženi prvi put i dostupni javnosti, što posetu muzeju čini još interesantnijom.

Izložbena postavka podeljena je u četiri segmenta, koji predstavljaju periode samog zdanja. Najpre je prikazan period dok je Aja Sofija bila hrišćanska bogomolja, zatim islamska, a potom i period kada je funkcionisala kao muzej, dok je četrvti deo postavke onaj koji se odnosi na noviji istorijski period.

(Ona.rs)