Nekada granica sa Turskom carevinom, danas je Javor poznat po lekovitom vazduhu

Vreme čitanja: oko 2 min.

Na nadmorskoj visini od 1.519 metara nalazi se Vasilin vrh, koji je i najviši vrh Javora, dok se sama planina proteže na prosečnoj nadmorskoj visini između 1.300 i 1.350 metara

Foto: Shutterstock

Izuzev značaja u istorijskom smislu, planina Javor nadaleko je poznata i po čistom vazduhu, blagotvornom za zdravlje.

Sve do prvih decenija prošloga veka, ova planina bila je svojevrsna prirodna granica između naše zemlje i turske teritorije, a Javor je bio i poprište pojedinih bitaka tokom minulih vekova.

Na mestu na kome je srpski vožd gradio šančeve i utvrđenja za srpske ustanike na Javoru, danas postoji lokalitet koji je poznat pod nazivom Karađorđevi šančevi, ističe „Srbijapodlupom“.

Groblje na kome se nalaze posmrtni ostaci hrabrih srpskih vojnika, koji su stradali tokom bitke na Kalipolju, tokom Javorskog rata, takođe se nalazi na ovoj planini, u jugozapadnom delu naše zemlje. Nedaleko od groblja je i spomenik Mihailu Iliću, koji je učestvovao u Javorskom ratu, vođenom u drugoj polovini 19. veka.

Foto: Shutterstock

Prirodne lepote Javora

Oivičena sa jedne strane Golijom, a sa druge Murtenicom, planina Javor zauzima severoistočni deo teritorije opštine Nova Varoš, a kako navodi „Panacomp“, proteže se dužinom od 16 kilometara.

Na nadmorskoj visini od 1.519 metara nalazi se Vasilin vrh, koji je i najviši vrh Javora, dok se sama planina proteže na prosečnoj nadmorskoj visini između 1.300 i 1.350 metara.

Zbog karakteristika samog terena, Javor se može pohvaliti i brojnim izvorima, od kojih nastaju kako potoci i potočići, tako isto i manje reke, što je jedno od prirodnih bogatstava ove planine. Ništa manje značajne nisu ni šume bukve, ali i smrče i jele, koje su najgušće na istočnim i jugoistočnim delovima ove planine.

Sve to doprinosi i bogatstvu flore i faune, pa se Javor može pohvaliti i izuzetno bogatim živim svetom.

Foto: Tanjug/Rade Prelić

Legenda o junaku Jugoviću

Koliko su čist planinski vazduh i prirodne karakteristike ove srpske planine bile cenjene i u prošlosti, jasno pokazuje legenda koja se uz Javor vezuje.

Srpski junak Boško Jugović je, prema legendi, posle ranjavanja tokom Kosovske bitke, spas pokušao da ponađe baš na planini Javor, iako u tome nije uspeo. Legenda veli da je zastao na brdu iznad Ivanjice, jer je želeo da spas potraži na planini Javor, ne bi li mu lekovite biljke i planinski izvori pomogli u vidanju rana, ali nažalost u tome nije uspeo.

Kako navodi narodna legenda, na mestu na kome je ispustio dušu, jedan od devet Jugovića je i sahranjen. Verni srpski narod je na tom mestu podigao crkvu, baš na mestu na kome hladovinu pravi ukupno devet hrastova, koje su ljudi tog kraja posadili, kako bi sačuvali spomen na hrabru braću.

(Ona.rs)