Sofija Jorgović: Ko je bila prva srpska učiteljica i nastavnica?

Iako je danas prilično retko videti muškog učitelja, zanimanje u kojem žene prilično dominiraju nekada je bilo rezervisano za muškarce. Kao i u svim profesijama, tako je i posao učitelja imao svoje ženske pionire koje su probile led za buduće generacije.

Prva žena koja je radila kao učiteljica, a zatim i nastavnica u srpskim srednjim školama bila je Sofija Jorgović rođ. Rajković, u Somboru davne 1839. godine. Ona je sa majčine strane bila unuka znamenitog somborskog pravoslavnog sveštenika Avrama Maksimovića, pisca prvog srpskog pčelarskog priručnika objavljenog 1810. godine, najzaslužnijeg za preseljenje Srpske preparandije (učiteljske škole) iz Sentandreje u Sombor 1816. godine i prvog predsednika somborske Srpske čitaonice 1845. godine.

Nakon završene osnovne škole bavila se ručnim radom, za koji je imala izuzetnog smisla, kao pitomica Anke Nikolić, supruge Isidora Nikolića Srbogradskog, velikog župana bačkog u vreme Vojvodstva srpskog.

Kada je 1863. godine, nakon šest godina braka, ostala udovica, posle smrti svog supruga, somborskog učitelja Pavla Jorgovića, postala je učiteljica ručnog rada u somborskoj srpskoj osnovnoj školi. Sa još osam koleginica, na osnovu dozvole ugarskog Kraljevskog namesničkog saveta, upisala se 1866. godine na prvi jednogodišnji učiteljski kurs za žene, pokrenut u okviru somborske Srpske učiteljske škole (Preparandije).

Posle tečaja položila je i učiteljski ispit, te je 1867. godine dobila zvanje redovne učiteljice.

Kada je, prema pisanju sajta Ravnoplov, od školske 1871/72. godine u somborskoj Srpskoj učiteljskoj školi uvedeno i školovanje za devojke, redovni školski predmet postao je ženski ručni rad i pouke o kućarstvu (samo za devojke, po šest časova nedeljno u toku svake od tri školske godine), a za nastavnicu ovog predmeta izabrana je učiteljica Sofija Jorgović, koja će na ovoj dužnosti ostati do kraja života.

Nakon što je 1875. g. u Somboru pokrenuta Srpska viša devojačka škola, Jorgovićeva je izabrana za nastavnicu, gde je "kao dobra mati i najbolja vaspitateljica" predavala ženski ručni rad, kućarstvo, dijetetiku, te crkveno pojanje i pevanje. I u ovoj školi radiće narednih 20 godina, uz istovremene nastavne obaveze u somborskoj Preparandiji.

Sa svojim učenicama iz somborske Srpske učiteljske škole i Srpske više devojačke škole Sofija Jorgović je uspešno učestvovala na brojnim izložbama ženskih ručnih radova, gde su ona i njene učenice nagrađivane najvišim priznanjima.

Prva srpska kvalifikovana učitelјica i prva žena koja je postala nastavnica u srpskim srednjim školama, umrla je tokom lečenja 1895. godine u Budimpešti, gde je i sahranjena.

(Telegraf.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.