One su osnovale etnokoreologiju: Sestre Ljubica i Danica Janković, prve žene etnomuzikolozi u Srbiji

One su dve rođene sestre koje su se potpuno posvetile istoj naučnoj oblasti i u njoj dostigle vrhunac.

Sestre Ljubica i Danica Janković bile su prve žene u Srbiji koje su se bavile etnomuzikologijom, a u  istoriji nauke su priznate i kao začetnice nove naučne discipline – etnokoreologije.

Jankovićeve su napisale knjigu "Narodne igre" u čak osam tomova, u okviru koje se bave istraživačkim i etnokoreološkim radom koji obuhvata igre iz Srbije, Vojvodine, Crne Gore, sa Kosova, iz Bosne i Hercegovine, Makedonije, Hrvatske, Dalmacije i određenih područja Slovenije.

Ove dve neverovatne žene posvetile su ceo život sakupljanju i proučavanju tradicionalnih igara, pesama i običaja, a ljubav prema srpskoj nauci i kulturi bila je porodična. Sa majčine strane književnim radom bavili su se mitropolit Mihailo (Jovanović), pisac Atanasije Stojković, istoričar Dimitrije Jovanović, kao i sama majka Draga. Otac Stanislav bio je poštanski službenik, a Ljubičin i Daničin brat od strica bio je pesnik Danilo Janković. Međutim, na njih dve najveći uticaj imali su ujaci Tihomir i Vladimir Đorđević, vrsni etnolog i kompozitor.

Starija sestra Ljubica, kako piše Vikipedija, rođena je 8. jula 1894. godine u Aleksincu, a mlađa Danica 19. maja 1898. u Lešnici, u Podrinju. Imale su i sestru Milicu, ali o njoj nema značajnijih podataka. Poznato je da su obe završile gimnaziju u Beogradu.

Ljubica je diplomirala na Filozofskom fakultetu, gde je studirala Jugoslovensku i uporednu književnost, srpski i grčki jezik, kao i srpsku istoriju. Poznato je i da je deo studija provela u Austriji, Nemačkoj, Engleskoj i Francuskoj. Radila je kao profesor Četvrte i Druge gimnazije u Beogradu tokom 20-ih godina prošlog veka, a potom kao saradnik Etnografskog muzeja u Beogradu sve do 1951. godine, kada je penzionisana kao kustos.

I Danica je studirala na Filozofskom fakultetu u Beogradu, Jugoslovensku i uporednu književnost sa teorijom, kao i srpsku istoriju, francuski i engleski jezik. Dve godine je provela i na studijama književnosti u Engleskoj na Oksfordu, a potom je angažovana kao suplent gimnazije u Tetovu i  profesor u Ženskoj učiteljskoj školi u Beogradu. Od 1931. godine u radila je u Univerzitetskoj biblioteci, odakle se penzionisala 1951. godine.

Godine 1947. Danica je postavljena za honorarnog naučnog saradnika Etnografskog instituta Srpske akademije nauka, dok je Ljubica 1963. godine izabrana za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti.

Sestre Janković počele su da se bave etnomuzikologijom tokom 1934. godine, kada su objavile svoje prvo zajedničko delo "Narodne igre I" i promovisale svoj originalni sistem. One su opisivale igre iz kojih se vidi odnos koraka prema melodiji, zatim nastajanje, tok i završetak koraka i pokreta, njihova transformacija u druge korake i pokrete, njihovo trajanje i pauze. Opisi daju i položaje i putanje igrača, kao i njihov odnos u svim formacijama i transformacijama.

Ljubica je 1937. godine u Etnografskom muzeju u Beogradu osnovala Arhiv o narodnim igrama i od 1939. vodila je Odeljenje za muzički folklor, dok je u svojoj kući održavala i kurseve narodnih igara.

Njihova zbirka istraživanja narasla je na osam tomova knjiga pod zajedničkim nazivom "Narodne igre", koje su štampane od 1934. do 1964. godine. Napisale su i devetu, ali ona nije izdata. Svaka od ovih knjiga sadrži vredne teorijske rasprave, zapise igara i melodija i crno-bele fotografije.

Pored ovih knjiga, napisale su i druge brojne radove vezane za probleme etnokoreologije od strukture igara, tipove igara, zapisivanje igara, odnos igre i muzike, stil i tehniku igranja, obredne igre, psihološke osnove igranja, ulogu žene u igri, način sakupljanja igara na terenu, vaspitnu ulogu i čuvanje igara itd. Njihova dela ostala su poznata po tome što su terminološki jasni, čitljiva, precizna i namenski pisana za širu publiku.

Ove rasprave i studije koje su zasnovale na sopstvenom sistemu, bile su veoma zapažene u svetu i izdavane su u brojnim stranim zbornicima i časopisima.

Sestre su ceo život provele zajedno u porodičnom domu u Beogradu, u nekadašnjoj Podrinjskoj ulici broj 2. Kako prenosi Vreme, obe su dugo bolovale (jedna od štitne žlezde, druga od dijabetesa) i jedna drugoj pomagale. Danica je preminula 18. aprila 1960, tri godine kasnije majka Draga, a Ljubica 3. maja 1974. godine. Počivaju u porodičnoj grobnici na Novom groblju u Beogradu.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.