Srpski vitez Reda Zmaja podigao je ovaj manastir kao svoju zadužbinu: Manasija je biser moravskog stila

Zadužbina srpskog despota Stefana Lazarevića, izgrađena u prvoj polovini 15. veka, smatra se jednim od najznačajnijih spomenika moravskog stila srpske arhitekture.

Manastir Manasija, neretko nazivan i Resava nalazi se u blizini Despotovca i već osmu godinu zaredom je domaćin neobičnog festivala. Budući da je srpski despot Stefan bio vitez Reda Zmaja, nije čudno ni što je njegova zadužbina danas domaćin manifestaciji simbolično nazvane „Dani viteštva“.

Glavna manastirska crkva posvećena je prazniku Svete Trojice. Manasija je prepoznatljiva po visokim bedemima, koji su izgrađeni sa ciljem odbrane ove srpske svetinje.

Resava je bila pravi kulturni centar

U vreme postojanja srpske despotovine sa razlogom se upravo manastir Manasija smatrao svojevrsnim centrom kulture tadašnje zemlje. Ne samo zato što je u njemu bila organizovana prepisivačka delatnost, poznata kao Resavska škola, već i zato što su se u ovoj svetinji okupljali mnoge viđenije ličnosti i „ljudi od knjige“ onog vremena.

Nakon Pada Smedereva i celokupne srpske despotovine pod tursku vlast i ova Svetinja prelazi u osmanske ruke. Zabeleženo je da je Resava značajno stradala tokom požara, koji je manastir zadesio 1456. godine. I mada je Stefanov naslednik, Đurađ Branković nakratko uspeo da povrati upravu nad manastirom, ubrzo ga ponovo osvajaju turske snage, da bi najverovatnije u prvoj polovini 16. veka funkcionisao kao muslimanska svetinja.

U vreme kada austrijske snage zauzimaju teritoriju na kojoj se nalazi Manasija, dolazi do nešto obimnije obnove ove srpske srednjovekovne svetinje. Svedočanstvo o tome se može videti na natpisu koji se nalazi uklesan u priprati.

Manastir ponovo osvajaju turske snage. Sve do Prvog srpskog ustanka nema tragova monaškog bratstva. Voljom i trudom kaluđera po imenu Joanije u to vreme dolazi do obnove duhovnog života u ovoj svetinji.

Zaslugom srpskog knjaza Miloša Obrenovića, koji je 1832. godine posetio manastir Resavu, par godina kasnije dolazi do značajne obnove zdanja. Zanimljivo je pomenuti i da je četvorojevanđenje i pozlaćeni krst na dar manastiru poslala supruga ruskog cara Aleksandra Drugog, Marija Aleksandrova.

Iako i dalje u naučnim krugovima nema saglasnog mišljenja o tome gde počivaju zemni ostaci srpskog despota Stefana Lazarevića, prilikom radova na ovom manastiru tokom ovog veka otkriveni su nečiji ostaci. Proverom DNK-a utvrđeno da je čak 99,9378 odsto verovatnoća da su zaista u pitanju zemni ostaci sina srpskog kneza Lazara. Međutim, sporenje naučnika se odnosi na to da li su u pitanju oni koji pripadaju Stefanu ili njegovom mlađem bratu Vuku.

Zanimljivosti o zadužbini srpskog despota

Princip gradnje odbrambenog utvrđenja oko manastira Manasija primenjen je i na još jednoj značajnoj građevini u našoj zemlji. U velikoj meri resavski odbrambeni bedemi podsećaju na bedeme tvrđave u Smederevu.

Mada glavna crkva manastira Manasija predstavlja odličan primer moravskog stila srpske arhitekture, prema karakteristikama je različita u odnosu na ostale građevine iz tog perioda. Primarna razlika vezana je za kamene ukrase koji, iako diskretni, u velikoj meri čine da građevina izgleda drugačije od ostalih. Razlikuje se i materijal koji je korišćen tokom gradnje, a interesantan je podatak da je pod u glavnoj manastirskoj crkvi bio oblikovan poput mozaika.

U okviru manastirskog kompleksa nalazila se i trpezarija, koja se smatra jednim od najbolje očuvanih segmenata prvobitnog kompleksa manastira Manasija.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.