Ideja je bila da liči na Studenicu, ali su se neimari o taj zahtev ktitora oglušili

Na obali rečice Banjska, koja je jedna od pritoka reke Ibar, nalazi se i istoimeni srdnjovekovni manastir, čija je glavna crkva posvećena svetom arhiđakonu Stefanu.

Manastir Banjska nalazi se podno planine Rogozna i zadužbina je kralja Milutina, jednog od vladara dinastije Nemanjić.

Koliko je srpski kralj vodio računa i o ovoj zadužbini, jasno pokazuju podaci da je izuzev novca i drugih prihoda, kralj Milutin za ovu svetinju obezbedio i brojne posede, uglavnom na Kosovu i Metohiji. Izuzev čak 75 što sela, što zaselaka, u posedu ovog srpskog srednjovekovnog manastira bilo je i devet katuna.

I upravo zbog toga su posedi manastira Banjska, kako navodi „Zaduzbine-nemanjica“, u to doba smatrani jednim od najvećih feudalnih poseda u celoj zemlji.

Studenica kao uzor

Smatra se da je na mestu na kome se danas nalazi glavna crkva manastira Banjska ranije postojala svetinja koja je bila porušena. Zna se, međutim da je tokom druge polovine 13. veka baš u toj svetiji funkcionisalo sedište istoimene episkopije.

Pred kraj 1312. godine počinje gradnja ove svetinje, a želja kralja Milutina bila je da Banjska nalikuje manastiru Studenici, zadužbini Stefana Nemanje, potonjeg monaha Simeona.

Ipak, uprkos Milutinovoj želji, to baš i nije zbilo, uzevši u obzir da su se neimari oglušili o taj njegov zahtev, tako da manastir Banjska isključivo „u osnovnim crtama“ liči na Studenicu.

Posebne freske Banjske

Građen u raškom stilu srpske arhitekture, manastir Banjska je bio obložen mermernim blokovima bele, plave i ružičaste boje, što je tek jedna od specifičnosti koja se vezuje za ovu svetinju.

Pozadina fresaka u ovom manastiru i danas privlači pažnju, i to najpre zbog zlatnih listića, kojima je bila oblagana.

Iako su freske rađene po ugledu na freske u drugim srednjovekovnim srpskim manastirima, a najpre u Studenici i Sopoćanima, ali i u manastiru Mileševa, u Banjskoj one imaju posve neobičnu pozadinu. Tanki listići od zlata korišćeni su za oblaganje pozadine fresaka u ovom manastiru, o čemu danas svedoče samo oskudni ostaci.

Izuzev kralja Milutina, čije je telo počivalo najpre u ovom manastiru, u Banjskoj je sahranjena kasnije i majka srpskog cara Dušana Silnog, kraljica Teodora. Upravo zato je 1346. godine, kada je krunisan za cara, Dušan darovao ovaj manastir novim posedima, o čemu svedoči i manastirska povelja.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.