Među brojnim, delimično očuvanim freskama u ovom srpskom manastiru, jedna se izdvaja

Sin prvog srpskog kralja, Stefana Prvovenčanog po imenu Vladislav, u dolini reke Mileševke, podigao je svetinju, u kojoj je želeo da bude sahranjen.

Manastir Mileševa građen je u prvim decenijama 13. veka. Nedugo nakon toga je crkva posvećena Svetom Vaznesenju Gospodnjem i živopisana.

Tokom istorije je manastir nekoliko puta stradao, a zahvaljujući stanovnicima obližnjeg Prijepolja, u drugoj polovini 19. veka je ova srednjevekovna svetinja značajnije obnovljena.

Na prvom mestu među svim srpskim srednjevekovnim manastirima bio je manastir Studenica, dok je visoko drugo mesto, zauzimao manastir Mileševa, navodi „Zaduzbine-nemanjica“.

Mileševska škola i štamparija

Koliko je manastir Mileševa bio značajan, vrlo jasno pokazuje i podatak da je tokom 16. veka u ovoj svetinji funkcionisala štamparija, za koju se smatra da je bila jedna od prvih u našoj zemlji. Upravo u njoj su štampane mnoge crkvene, ali i bogoslužbene knjige.

Izuzev štamparije, u ovoj svetinji je funkcionisala i škola.

Prvi sprski patrijarh, Makarije Sokolović, brat Mehmed paše Sokolovića, školovao se baš u mileševskoj školi.

Najčuvenija freska

Iako su freske manastira Mileševa samo delimično očuvane, to ne umanjuje ni njihovu lepotu, a ni značaj. Živopis ove srpske svetinje obuhvata dva perioda, budući da su freske u unutrašnjem delu priprate i u naosu izrađene tokom prvog freskopisanja, u vreme kada je vladao kralj Vladislav, a druge, one koje se nalaze u spoljašnjem delu priprate su nastale u vreme kada su turske snage bile na vlasti.

Nema sumnje da je Beli anđeo, deo kompozicije „Mironosice na Hristovom grobu“, koja je izrađena tokom 13. veka, jedna od najpoznatijih mileševskih fresaka.

Posebno je zanimljivo što je upravo ta freska i jedna od najbolje očuvanih u ovoj svetinji.

Izuzev freske na kojoj je prikazan ktitor ove svetinje, u Mileševi se nalaze i freske na kojima su prikazani članovi dinastije Nemanjića. Veliki župan Stefan Nemanja je bio prikazan u periodu kada se zamonašio i danas se može videti samo polovina te freske. Takođe, Rastko Nemanjić, potonji Sveti Sava je prikazan u periodu kada je postao prvi srpski arhiepiskop.

Uz njih, na mileševskim freskama su bili prikazani i prvi srpski kralj Stefan Prvovenčani, kao i kraljevi Radoslav i Vladislav, čija je manastir Mileševa zadužbina i mesto na kome počivaju njegovi zemni ostaci.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.