Izvor koji ne presušuje napaja vodom ovo jezero neobičnog naziva nadomak Sokobanje

Stanovnici tog dela Srbije zaslužni su i za nastanak, posve ne tako običnog naziva sela Vrmdža i jezera, koje se u njegovom ataru nalazi.

Zapravo se u tom kraju Srbije neretko koriste izrazi „navrnuti“ i „odvrnuti“ kada se govori o vodi, a u značenju da treba „skrenuti“ vodu, odnosno da je potrebno da bude vraćena u prvobitni tok, navodi „Sokobanja.org“, pa se upravo time i objašnjava nastanak naziva sela, odnosno jezera.

Od jedne od najstarijih banja, Sokobanje, selo Vrmdža deli tek oko 15 kilometara.

Latinski grad u sokobanjskom selu

Budući da na lokalitetu Latinskog grada, odnosno Vrmaškog grada, koji se nalazi u centralnom delu sela Vrmdža, detaljna istraživanja nisu vršena, to postoji pretpostavka da je ovo utvrđenje izgrađeno u periodu vladavine cara Justinijana.

U kasnijem istorijskom periodu je to bio srpski srednjovekovni grad, dok su docnije Vrmdža i Bovan bili pod upravom gospodara Novog Brda. U to doba je u Novom Brdu na Kosovu postojao i rudnik srebra, koje je tada smatrano najkvalitetnijim.

I upravo je to poslužilo narodu da istka zanimljive legende o izgubljenom blagu. Naime, gospodar Novog Brda je u ovo sokobanjsko selo slao tovare srebra, pa se zato i pominju narodne legende o blagu koje je izgubljeno na tom području.

Kasnija istorija beleži i da je Musa Kesedžija dugo opsedao ovaj utvrđeni grad, da bi ga 1413. godine i razorio.

O turskim osvajanjima Latinskog grada, kako se Vrmaški grad još naziva, takođe postoji legenda, koja je zanimljiva najpre zato što ukazuje na dovitljivost turskih osvajača. Naime, oni su jednom konju davali samo slanu hranu, ali ne i da pije vode. Posle par dana su tako hranjenog konja pustili, ne bi li uspeo da sam pronađe vodu, koja je korišćena i za snabdevanje grada.

Nakon što se dovitljivost potonjih osvajača Vrmaškog grad isplatila, oni su uspeli da otkriju podzemne kanale i jednostavno onesposobe vodosnabdevanje grada. Kako je tadašnji zapovednik Vrmaškog grada odlučio da se njegova vojska povuče u toku noći iz grada, to su ih dovitljivi turski osvajači sačekali i lišili života.

Usledilo je nimalo lako vreme za stanovnike.

Danas se selo Vrmdža može pohvaliti ne samo očuvanom, autentičnom arhitekturom, nego i Parohijskim domom u kome se nalazi muzej. U okviru stalne postavke se posetioci mogu bliže upoznati sa nasleđem tog kraja, budući da eksponati uključuju kako posuđe i druge predmete karakteristične za to područje, tako isto i nekadašnje narodne nošnje.

U selu postoji i nekadašnja škola, koja datira iz 1834. godine, kao i ostaci crkve posvećene Svetoj Trojici, koja je na mestu nekadašnje svetinje podignuta u prvim decenijama 19. veka.

Legenda o nastanku jezera

Nedugo nakon provale oblaka, koju narodno predanje pamti kao strašnu, u selu je nastalo i jezero. Zapravo je na mestu današnjeg jezera postojala u to doba rupa, koja je ispunjena senom usled bujica, nakon te provale oblaka.

Vrmaško ili Vrmdžansko jezero, kako se još naziva, vodom se napaja iz izvora koji ne presušuje, kao i od kiša, ali i snegova.

Izvorište Vrmaške, odnosno Pakleške reke nalazi se u blizini jezera. Tačnije na mestu koje je poznato pod nazivom Vrelo, odakle reka tvori interesantnu klisuru. Nekada su na Vrmaškoj reci postojale i brojne vodenice, a kako je navedeno na zvaničnoj internet prezentaciji sela Vrmdža, i danas su u funkciji neke od njih.

Okolina jezera posebno je zanimljiva, budući da je karakteriše gotovo netaknuta priroda, uz obilje lekovitog bilja, ali i kupina, drenjina i pečuraka.

Oko 50 metara je prečnik Vrmaškog jezera, koje je interesantno i po kružnom obliku. Prostor oko jezera je lepo uređen, što posetu ovom selu i samom jezeru nadomak Sokobanje čini još prijatnijom.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.