Ko je bila "Luda Nasta": Izraz koji čuva likove nekadašnjeg Beograda

Vreme čitanja: oko 1 min.

U pitanju je muškarac, vrlo živopisna fugura

„Zdanje kod jelena“ (desno), prvi beogradski hotel u kome se nalazila „Ilirska kasina“, i zgrada u kojoj se nalazilo Čitalište beogradsko (levo), na fotografiji Anastasa Jovanovića oko 1865. Foto: Wikimedia Commons/Public domain/casopiskus.rs/BuhaM

Izrazi koji se godinama upotrebljavaju za opis određene osobe ili situacije budu tako prihvaćeni i korišćeni, te se o njihovom značenju mnogo i ne razmišlja. Tako je i "Luda Nasta" postao ime i prezime osobe koja tumara bez cilja, nesnađena, ili pak simbol besmislene situacije. A ko je bila pomenuta Nasta?

Ono što je vrlo zanimljivo, u pitanju je muškarac, Nastas, koji je silom prilika "prekršten" u ženu Nastu. Ovu pojavu opisao je kratko i slikovito Momo Kapor u knjizi "Magija Beograda".

"Stari hroničari beleže prvog beogradskog ludaka 1813. godine. Zvali su ga Ludi Nastas. Bio je okićen praporcima, a pratio ga je čopor izgladne lih kerova. U potpuno opustelom Beogradu te godine dočekao je jedini Turke, kada su ponovo osvojili grad. Ne zna se tačno kako i zbog čega, Ludi Nastas je pretvoren u 'Ludu Nastu' – izraz koji Beograđani i danas upotrebljavaju za 'šano dušo'-osobe, zvane 'indi mindi šaja-paje'."

Anastas, zvani Nasta, bio je Cincarin sa Dorćola. Poticao je iz ugledne trgovačke porodice koja je pomagala ustanike, a u doba kada su svi pred Turcima napustili Beograd, on je odlučio da ostane. Kako je lutao ulicama i pevao i smejao se, pričalo se da su ga Turci kao bezopasnog, ludog poštedeli.

Nasta tako postaje ime svih onih koji idu mimo pravila, van tokova.

A kako je Nasta postao žena? Teško je reći sasvim pouzdano. Jedno od tumačenja, koje navodi i "Istorijskizabavnik.rs", može biti da je ime Anastasija, odnosno nadimak Nasta, zaživelo kod nas mnogo više od muškog imena Anastas, te je tako i “ludi Nasta” vremenom promenio rod i postao “luda Nasta”.

(Ona.rs)