Varoš u Šumadiji koju je proslavio vođa Prvog srpskog ustanka

Nekoliko decenija pre nego što je u jednom od sela Rače, u porodici Jovanović, rođen sin Đorđe, koji će povesti srpski narod u borbu protiv turske vlasti, Rača je bila poznata po hanu, koji je izgrađen za putnike u tom delu Carigradskog druma

U samom središtu Šumadije, u oblasti Lepenice, nalazi se opština koja obuhvata 16 naselja. Smeštena na raskrsnici puteva, Raču deli oko deset kilometara od Pomoravlja.

Iako je to područje najverovatnije bilo naseljeno još u vreme rimske vladavine, zvanično se Rača u dokumentima prvi put pominje u drugoj polovini 15. veka.

Preporučujemo

Kasnije je Rača, odnosno njena okolina postaje poznata zahvaljujući vođi Prvog srpskog ustanka.

Varoš na Carigradskom drumu

Nekoliko decenija pre nego što je u jednom od sela Rače, u porodici Jovanović, rođen sin Đorđe, koji će povesti srpski narod u borbu protiv turske vlasti, Rača je bila poznata po hanu, koji je izgrađen za putnike u tom delu Carigradskog druma.

Đorđe je rođen u selu Viševac, a kasnije menja prezime u Petrović, te tako ostaje upamćen vođa Prvog srpskog ustanka.

Po završetku Ustanka, čini se, počinje i ubrzani razvoj varoši.

Stanovnici Rače i okolnih sela grade jednu od najvećih i najlepših crkava južno od Save i Dunava, 1855. godine – navodi Turistička organizacija Opštine Rača.

Nedugo nakon toga, zvanično stiče status varošice, te se može pohvaliti i čitaonicom, ali i telegrafom, koji je uveden u lokalnu poštu. Veliki parni mlin, jedan od prvih u zemlji, izgrađen je u to doba upravo u Rači.

Tokom poslednje decenije 19. veka, otvara se i prva apoteka, počinje sa radom i Diletantsko pozorište, ali se otvara i Račanska štedionica, što je bila prva banka u varoši. Uskoro biva izgrađena i škola, da bi Rača zvanično dobila električnu centralu i gradsko osvetljenje 1915. godine, podaci su sa sajta TO Opštine Rača.

Karađorđev dom kao simbol Rače

Za mališane iz Vojvodine i sa severa zemlje, odnosno Dunavske banovine tadašnje Kraljevine, koji su ostali siročići, u Rači je osnovan Karađorđev dom, koji je kasnije uvršten u Spomenike kulture.

Izuzev bogatijih stanovnika Rače, za gradnju ovog zdanja zaslužan je bio i Fond srpske kraljice Marije Karađorđević. Projakat za “Dom Karađorđa”, kako kazuje natpis na fasadi ovog zdanja, izradio je arhitekta Dušan Mičević, navodi “Dvorcisrbije”, a gradnja je trajala četiri godine, i to između 1929. i 1933. godine.

Škola koja je nosila naziv po vođi Prvog srpskog ustanka kasnije je funkcionisala u ovom zdanju. U njemu su bili smešteni i ljudi izbegli sa područja Kosova i Metohije, krajem prošlog veka.

Osim toga, na seoskom groblju u ovoj šumadijskoj varoši nalazi se i crkva brvnara, koja je posvećena Arhanđelu Mihailu. Narodno predanje veli da je u njoj kršten potonji vođa Prvog srpskog ustanka.

Tokom leta se u Rači organizuje, sada već tradicionalna manifestacija „Karađorđevi dani“, u slavu lika i dela srpskog vožda. U toku jeseni, tačnije novembra meseca, Rača je domaćin manifestacije posvećene njegovom rođenj. Ove godine je obeleženo 260 godina od Karađorđevog rođenja.

(Ona.rs)