Danas je simbol Beograda, ali je nekad bio predmet žustre polemike
Da li znate o kom beogradskom spomeniku je reč?
Stanovnici Beograda i oni koji posećuju glavni grad naše zemlje nekako su navikli na Spomenik Pobedniku, koji je postao ne samo simbol Beogradske tvrđave, čuvenog Kalemegdana, nego i čitavog grada.
Međutim, ono što manji broj njih zna jeste kako je zapravo taj spomenik dospeo baš na to mesto.
A verovali ili ne, za to je zaslužan jedan Grk, koji je bio predsednik beogradske opštine u to vreme.
Ali, da krenemo od početka...
Prvobitna ideja datira iz 1912. godine, a primarni cilj postavljanja spomenika, simbolično nazvanog Pobednik bila je da se na taj način ovekoveči pobeda nad turskim osvajačima po završetku Prvog balkanskog rata, navodi “Vikiepdija”.
Zvanična odluka o postavljanju doneta je godinu dana kasnije.
“Problematičan” izgled skulpture
Da bismo bolje razumeli zašto je spomenik Pobedniku izazvao toliko polemike i zgražavanja u tadašnjoj beogradskoj varoši, moramo uzeti u obzir vreme u kome se to zbilo, jer golotinja tada jednostavno nije bila ni poželjna, ni prihvaćena.
Posebno ne na jednom javnom spomeniku, koji je trebalo da simbolizuje pobedu srpskog naroda nad Turcima.
Stvar je u tome da spomenik predstavlja muškarca kao od majke rođenog, što bi se reklo. Izrađen od bronze, prema ideji vajara Ivana Meštrovića, Pobednik u levoj, podignutoj ruci drži figuru sokola, dok se u njegovoj desnoj ruci, koja je spuštena pored tela, nalazi mač. Takođe je zanimljiv podatak da se na glavi skulpture nalazilo keče, koje je deo “srpske narodne nošnje starosbijanske-torlačke regije”.
I sve to ne bi predstavljalo niakav problem da vajar nije sebi dozvolio iskakanje iz uobičajenih okvira, te prikazao beogradskog Pobednika kao nagog muškarca.
Zgražavanje beogradske javnosti i stanovništva
Treba napomenuti i to da spomenik Pobedniku prvobitno uopšte nije trebalo da stoji samostalno, već je trebalo da bude deo monumentalne fontane. Ideja je bila da se nađe na tadašnjem Trgu prestolonaslednika Aleksandra, što je danas Terazijski plato.
Uz ovaj spomenik, osim velelepne fontane, trebalo je da se nađu i još četiri figure, koje prikazuju lavove, dok je Pobednik trebalo da bude centralna figura te fontane, čiji je simboličan naziv bio Alegorija.
Skandal koji je pratio postavljanje fontane bio je do tada neviđen u beogradskoj varoši.
Naime, nedugo nakon što je počelo kopanje temelja za fontanu na Terazijskom platou, pobunile su se kako javne ličnosti, tako i stanovnici tadašnje prestonice.
Nakon dugih rasprava, što u javnosti, što u beogradskim kuloarima, a u vreme kada je na čelu beogradske opštine bio Kosta Kumanudi, Grk poreklom, doneta je odluka da se spomenik Pobedniku ipak postavi na kraju tadašnjeg grada, gde se i danas nalazi.
(Ona.rs)