Manastir bez zvonika na Fruškoj gori bio je pošteđen baroknog uticaja

Vreme čitanja: oko 2 min.

O nastanku ove svetinje postoji narodno predanje

Foto: Shutterstock

Nadomak istoimenog sela, na padinama Fruške gore nalazi se Mala Remeta, srpski srednjovekovni manastir.

O nastanku ove svetinje postoji narodno predanje, prema kojoj je srpski kralj Stefan Dragutin izgradio ovaj manastir u vreme kada je vladao područjem Srema i darovao ga manastiru Rača, nadomak Baijne Bašte, navodi TO Novi Sad.

U jednom dokumentu iz 16. veka zabeleženo je prvo pominjanje Remetice, kako je ovaj manastir još nazivan, dok kasniji zapisi ukazuju na to da je samo dva veka docnije manastir bio potpuno pust. Pretpostavlja se da su monasi iz manastira Rača dobili blagoslov za obnovu ove svetinje krajem 17. veka. Tačnije, srpski patrijarh Arsenije Treći Čarnojević dao im je dozvolu za to.

Veliko manastirsko imanje

U dokumentima iz 1546. godine se prvi put pominje manastir Remetica. I upravo iz tog dokumenta se može saznati da je manastirsko imanje bilo veliko, što navodi na pretpostavku da je u to doba bio prilično bogat.

Foto: Shutterstock

Ipak, uprkos tome, brzo nakon toga je manastir Mala Remeta bio potpuno uništen.

Sopstvenim snagama su monasi iz manastira Rače obnavljali ovu svetinju, koliko god su mogli, da bi par godina kasnije Stanko Milenković, iz sela Šumlje dao značajnu finansijsku pomoć, od koje je, kako navodi „Manastiriusrbiji“, izgrađena nova crkva u okviru manastirskog kompleksa. Posvećena je prazniku Pokrova Presvete Bogorodice, koji Srpska pravoslavna crkva obeležava 14. oktobra.

Sve do 1920. godine je Mala Remeta funkcionisala kao posed, odnosno metoh manastira Beočin i važio je za siromašniji u to doba.

Foto: Shutterstock

U toku Drugog svetskog rata je Remetica bila značajno oštećena, kada je osim konaka uništena i biblioteka, u kojoj je bilo čuvano čak oko tri stotine knjiga.

Po završetku rata se nije pristupilo obnovi ove svetinje. Monahinje koje su u tom periodu boravile u manastiru, nisu imale konak, a ni novčana sredstva, pa su neretko odlazile u nadnicu, ne bi li zaradile nešto novca. Takođe su se bavile i prodajom osušenog lišća lipe i domaće rakije od šljiva, uzevši u obzir da je manastirski posed obuhvatao i šljivik.

Foto: Shutterstock

Manastirski zvonik

Jedna od specifičnosti arhitekture ove svetinje vezana je za zvonik. Naime, manastir Remetica nema zvonik kao druge svetinje, uzevši u obzir da se ispred glavne manastirske crkve nalazi zvono. Postavljeno je na drvene stubove i natkriveno krovom od lima.

Za razliku od mnogih drugih fruškogorskih manastira, Mala Remeta je manastir koji je pošteđen insistiranja austrijskih vlasti na tome da pravoslavne svetinje imaju i barokne, ali i katoličke elemente.

U Remetici se nalaze i čestice moštiju svetog Đorđa Kratovca, koji je stradao tokom 16. veka i bio je jedan od srpskih mučenika, koji nije želeo da pređe u islam i odrekne se svoje vere.

(Ona.rs)