Jedno od najstarijih sela u valjevskom kraju iznedrilo je čuvene Nenadoviće

Danas je Protina škola okarakterisana kao spomenik kulture od velikog značaja

Mada se svrstava među najstarija sela u tom delu naše zemlje, selo Brankovina je postalo poznato tek u vreme kada je jedan član čuvene porodice Nenadović uzeo učešće u austrijsko-turskom ratu. Istorijski upamćen po stradanju tokom Seče knezova početkom 19. veka, Aleksa Nenadović bio je taj koji je najpre proslavio svoje rodno selo.

Iako su mnoge druge ličnosti, značajne za srpsku istoriju, vezane za ovo selo u blizini Valjeva, poznata srpska pesnikinja koja je u njemu odrasla zaslužna je za to što su u novije vreme za Brankovinu mnogi čuli.

Preporučujemo

Kako ističe TO Valjevo, Desanka Maksimović je u Brankovini odrasla i baš u tom selu je i zapisala prve stihove. I upravo u tom selu je i sahranjena.

Zadužbina prote Mateje

Grob čuvene srpske pesnikinje nalazi se u porti crkve posvećene Svetim Arhangelima, koju je kao svoju zadužbinu 1830. godine podigao još jedan znameniti član porodice Nenadović.

Centralna građevina u okviru kulturno-istorijskog kompleksa Brankovine upravo je zadužbina prote Mateje Nenadovića.

U okviru nje se nalazi i svojevrsna muzejska postavka, odnosno crkvena riznica, u kojoj se mogu videti značajne relikvije, ali i stare knjige i istorijski značajni predmeti. Uz ručni krst samog ktitora, prote Mateje Nenadovića, deo muzejske postavke su i Veliko jevanđelje, koje je ruski car darovao proti, kao i duborezni krst Hadži Ruvima.

Mnogi Nenadovići su sahranjeni nedaleko od ove svetinje.

Još jedno protino delo

Nedugo nakon što je izgrađena ova crkva, Branovina dobija i školu. Protina škola, kako se još stara škola naziva, podignuta je vrlo brzo nakon crkve.

Budući da je tokom gradnje crkve preostala određena količina materijala, to je on iskorišćen upravo za gradnju te škole, navodi „Vikipedija“.

Danas je Protina škola okarakterisana kao spomenik kulture od velikog značaja, a to nepokretno kulturno dobro se nalazi pod zaštitom nadležnog Zavoda za zaštitu spomenika kulture.

Posetioci ovog zdanja mogu videti kako je u to vreme tekao razvoj školstva, budući da u Protinoj školi u Brankovini postoji stalna muzejska postavka posvećena toj temi. Pred sam kraj 19. veka je Brankovina dobila i novu školsku zgradu, a tu školu pohađala je i čuvena srpska pesnikinja.

Uz crkvu i školu, u Brankovini postoji i vajat porodice Nenadović, ali i sobrašice i to njih pet. U pitanju su građevine koje su u to doba korišćene za okupljanje ljudi tokom značajnih datuma, koje svedoče o prinicipima graditeljstva tog vremena u Srbiji.

(Ona.rs)