Nećete samo u Veroni čuti priču o tragičnoj ljubavi: I Vranje čuva spomen na dvoje mladih, Ajšu i Stojana
O njima danas svedoči vranjanski Beli most
Vizantijska princeza Ana Komnina zaslužna je za prvo pisano pominjanje Vranja. Iako se to zbilo tokom 11. veka, smatra se da je područje na kome se danas ovaj grad nalazi bilo naseljeno vekovima ranije.
I mada je Vranjem vladala Vizantija u dva navrata, pripojeno je najpre državi koju je vodio osnivač dinastije Nemanjića, veliki župan Stefan Nemanja, da bi zvanično 1207. godine grad ušao u sastav države na čijem čelu se nalazio Stefan Prvovenčani, prvi srednjovekovni kralj.
Međutim, nedugo nakon raspada države, Vranjem vlada kesar Uglješa, a kako je istaknuto na Zvaničnoj prezentaciji Grada Vranja, nosio je titulu „gospodar Vranja, Preševa i Kumanova“. U to doba je Vranje funkcionisalo kao potpuno samostalna oblast.
Nedugo nakon završetka Kosovskog boja ponovo postaje deo srpske despotovine, nakon čega grad osvajaju turske snage i u njemu ostaju čak 422 godine. General Jovan Belimarković bio je na čelu vojske koja je konačno osvojila grad i to 31. januara 1878. godine.
Najčuveniji Vranjanac
Iako su u Vranju rođeni i drugi, po mnogo čemu znameniti ljudi, nema sumnje da se kao najčuveniji Vranjanac pominje srpski pisac Borisav Bora Stanković.
Kao jedna od najpoznatijih vranjskih turističkih atrakcija svakako se izdvaja i Muzej-kuća Bore Stankovića, koja počev od 18. juna 1967. godine funkcioniše kao muzej, ističe TO Vranje.
Za posete je kuća, smeštena u Baba Zlatinoj ulici, koja nosi takav naziv u spomen na piščevu baku po ocu, otvorena svakog dana od utorka do petka između 08 i 20 sati, te vikendom u periodu od 10 do 18 časova.
Posetiocima se nudi mogućnost da izbliza vide lične predmete srpskog pisca i članova porodice Stanković, kao i izdanja Borinih knjiga, ali i dobitnika priznanja koje nosi naziv „Borina nagrada“. Posebno je atraktivna okućnica, koja osim kaldrme i bunara, uključuje i stari dud, ali i letnju kuhinju i baštu, tako da posetioci zaista mogu da osete duh vremena kada je u toj kući živeo i pisac.
Spomen na istinsku ljubav
Ne morate ići u Veronu da biste imali priliku da čujete priču o tragičnoj ljubavi dvoje mladih, koji su svojim životima platili neodobravanje okoline.
Pastir po imenu Stojan svirao je dvojnice, pa je svojom muzikom uspeo da opčini i mlađanu Ajšu, ćerku Selim-bega. On Srbin, ona Turkinja, u ono vreme... Ali dvoje mladih kojima su srca kucala kao jedno nisu baš marili za to, pa su kradomice počeli da se sastaju.
I to baš na mestu na kome se danas nalazi Beli most, koji premošćuje Vranjsku reku.
Kada je „nemio“ glas o Ajšinoj i Stojanovoj ljubavi stigao i do njenog oca, rešio je da nesuđenom zetu jednostavno presudi i tako okonča zabranjenu ljubav. Međutim, sudbina je ipak imala drugačiji plan.
Pored Vranjske reke se našlo dvoje mladih, ne sluteći da će vrlo brzo njihovi životi biti okončani.
Iako je Selim-beg pušku uperio prema zaljubljenom mladiću, njegova voljena, u želji da ga zaštiti, staje ispred njega i prvi metak pogađa nju. Odmah zatim, beg ispaljuje i drugi metak, koji pogađa Stojana, navodi ovu zanimljivu priču TO Vranje.
Razlog zbog koga je Beli most, kako ga nazivaju, nikao baš na tom mestu jeste poslednja želja, koju je Ajša imala. Zamolila je oca da novac koji je pripremio za njenu udaju sada iskoristi i sagradi most, u spomen na njenu i Stojanovu ljubav, a u želji da makar tako zamoli Svevišnjeg da oprosti grehe i njoj i njenim roditeljima, o čemu i danas svedoči tekst ispisan na arapskom jeziku, koji se nalazi ispod table sa tekstom ispisanim na turskom jeziku.
(Ona.rs)