Zadužbina kralja Uroša Prvog poznata je po velelepnim freskama

 
  • 0

Uz tok reke Raške, u blizini Novog Pazara nalazi se zadužbina srpskog kralja Uroša Prvog. Manastir Sopoćani nazvan je po reči sopot, kojom se u staroslovenskom označavao izvor.

Najverovatnije je sagrađen u sedmoj deceniji 13. veka, u vreme kada je Sava Drugi, brat kralja Uroša Prvog bio arhiepiskop.

Glavna manastirska crkva posvećena je Svetoj Trojici i izgrađena je u raškom stilu arhitekture. Po arhitekturi u velikoj meri podseća na manastir Žiču, navodi „Zaduzbine-nemanjica“. Značajan trag u istoriji manastira Sopoćani ostavio je i srpski car Dušan Silni, još u vreme kada je bio kralj. U unutrašnjosti se i danas mogu videti freske na kojima su prikazani tada kralj Dušan, njegova supruga Jelena i njihov sin Uroš.

Nekoliko vekova napušten

Sve do 17. veka manastir je funkcionisao, ali su ga tada razorile turske snage. Više od dva i po veka nakon tog perioda, ova svetinja bila je i potpuno napuštena. Ne samo da je zdanje zaraslo u korov, nego je i dosta fresaka oštećeno, a neke su i gotovo potpuno bile uništene.

Kralj Dragutin, Kralj Milutin, Sopoćani, Manastir, Freska, Nemanjići Kraljevići Dragutin i Milutin na fresci u crkvi manastira Sopoćani. Foto: Wikimedia Commons/Public domain/srpskoblago.org/CrniBombarder!!!

Međutim, zahvaljujući kvalitetnoj izradi, mnoge freske manastira Sopoćani ostale su očuvane. Na mestima na kojima su se nekada nalazili zlatni listići, mogli su se videti samo tragovi od lepka crne boje.

U periodu između 1927. i 1929. godine je manastir obnovljen. Izuzev obnove porušenih zidova, glavna manastirska crkva je pokrivena krovom od ćeramide.

Ipak, to nije bio kraj stradanja Sopoćana. U toku Drugog svetskog rata svetinja je opet značajno stradala. Ubrzo po završetku rata počela je nova obnova manastira.

Freske manastira Sopoćani

Kompozicija Bogorodičinog Uspenja smatra se najgrandioznijom. Nalazi se na zapadnom zidu glavne crkve manastira Sopoćani. Prikaz scene smrti Presvete Bogorodice zauzima površinu veću od 30 kvadratnih metara.

Stefan Prvovenčani, Manastir Sopoćani, Srpska umetnost, Srednjovekovna Srbija Kralj Stefan Nemanja II Prvovenčani na freski iz druge polovine 13. veka, u manastiru Sopoćani, zadužbini njegovog najmlađeg sina, tada kralja Stefana Uroša I Velikog, poznatog i kao Hrapavi. Na freski je Stefan Provenčani prikazan kao kaluđer Simon; njega je 1227. pred smrt zamonašio brat, žički arhiepiskop Sava. Foto: Wikimedia Commons / Public domain / srpskoblago.org / CrniBombarder!!!

Prilikom gradnje zadužbine, srpski kralj Uroš Prvi imao je na umu i da će to biti njegova grobna crkva. U periodu koji je prethodio završetku radova na ovoj svetinji, preminula je Ana Dandolo, kraljeva majka, pa je ona i sahranjena u priprati ovog hrama.

U glavnom delu crkve nalazi se i grobnica kralja Uroša Prvog. A baš preko puta njega je sahranjen i Joanikije Prvi, srpski arhiepiskop, inače prijatelj srpskog kralja.

Sa pravom se portreti pojedinih vladara dinasije Nemanjić, koji se mogu videti u manastiru Sopoćani, smatraju najlepšim sačuvanim portretima vladara tog vremena.

(Ona.rs)

Podelite vest:

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Video: U SANU otvorena izložba o Gračanici iz vremena kralja Milutina

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.

Komentari

Najnovije iz rubrike Putovanja