Centar srpske duhovnosti, ovaj srednjovekovni manastir je po mnogo čemu poseban

Po mnogo čemu jedinstven, manastir Žiča igrao je izuzetno značajnu ulogu u duhovnosti srpske države. Počev od 1979. godine ova svetinja je kao Spomenik kulture od izuzetnog značaja, pod zaštitom nadležnih institucija.

Poznato je da je brat Svetog Save, Stefan Nemanjić izgradio Žiču, mada se ne zna pouzdano kada. Pretpostavke su da je to bilo u prvim decenijama 13. veka. Tačnije od 1206. do 1221. godine, navodi „Manastiriusrbiji“.

Pored toga što je manastir Žiča, nadomak Kraljeva, bio sedište srpske autokefalne crkve, u njemu su krunisani i srpski vladari. Njih ukupno sedam. Upravo za krunisanje vladara iz dinastije Nemanjića vezuje se i zanimljivo predanje o „7 vrata Žiče“. Naime, prilikom krunisanja bi na svetinji bila probijana nova vrata, za novog vladara, a po završetku krunisanja bi bila zazidana. Na taj način je osigurano da samo kralj prođe kroz ta vrata.

Centar duhovnog života

Iako je nedugo po sticanju samostalnosti Pećka patrijaršija postala sedište Crkve, Žiča ostaje svojevrsni duhovni centar srpske srednjovekovne države.

Ipak, prilike su bile takve da je i Žiča, kao uostalom i mnogi drugi srpski manastiri, bila na meti pljaškaša. Jedna od najvećih nesreća za ovo zdanje zbila se tokom 13. veka, kada je bugarski car Šišman naredio spaljivanje manastira.

Već tokom narednog veka manastir je obnovljen i to najpre zaslugom srpskog kralja Milutina. Sa dolaskom turskih snaga, Žiča opet prolazi kroz teži period, da bi konačna obnova u novijoj istoriji bila tokom 19. veka. Tada je obnovljena i tradicija krunisanja srpskih vladara, pa je 1882. godine upravo u manastiru Žiča kruinisan i Milan Obrenović, srpski knez. Usledila su i krunisanja kralja Aleksandra iz dinastije Obrenović i kralja Petra iz dinastije Karađorđević.

Stradala je Žiča i tokom oba svetska rata, ali i usled zemljotresa koji je pogodio Kopaonik 1987. godine. Nije bila pošteđena ni tokom bombardovanja naše zemlje 1999. godine.

Po čemu je Žiča posebna?

Ako se izuzme bogata istorija ove srpske svetinje i činjenica da je Žiča igrala značajnu ulogu u pogledu srpske duhovnosti, fasada ovog manastira je definitivno ono što ga razlikuje u odnosu na druge.

Karakteristično crkvene boje, a najverovatnije po ugledu na neke od svetogorskih manastira, Žiča je zaista posebna. Izgrađena je u raškom stilu, karakterističnom za srpsku arhitekturu toga doba.

Činjenica da Žiča funkcioniše po uzoru na svetogorski tipik, odnosno manastir Simonopetra koji se nalazi na Svetoj Gori u Grčkoj još je jedna specifičnost koja se vezuje za ovu svetinju. Uz to, Žiča je prvi među srpskim srednjovekovnim manastirima koji je počeo da funkcioniše na takav način.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.