Kopija čuvene Bogorodičine ikone nalazi se u ovom manastiru: Često pustošen i obnavljan, danas je za ponos

Nedaleko od Berkasova, imanja Zmaja Ognjenog Vuka, tokom 12. veka nikao je manastir, koji se danas nalazi u blizini grada Šida u Srbiji.

Prema narodnom predanju, baš zbog postojanja poseda ovog srednjevekovnog despota u blizini, prenosilo se sa kolena na koleno da je ovaj manastir neobičnog naziva izgradio izvesni Priba ili Priva, vlastelin koji je živeo tokom 12. veka.

Ono što se zna pouzdano od podataka jeste da se ova Svetinja prvi put pominje u drugoj polovini 16. veka u turskim popisima iz tog perioda. Takođe je poznato i da je iguman po imenu Maksim bio na čelu manastira, te šta su sve bili manastirski posedi u tom periodu.

Knjiga srpskog despota

U crkvi manastira Privina Glava nadomak Šida nalazi se i kopija nadaleko čuvene Bogorodičine ikone. Izuzev kopije Bogorodice Trojeručice, glavna manastirska crkva poznata je i po moštima “dvanaest optinskih Svetitelja”, koje se u njoj čuvaju.

Međutim, postoji nešto još zanimljivije u vezi sa ovim srpskim srednjevekovnim manastirom.

Prema pomenutom predanju, na imanju Zmaja Ognjenog Vuka otkrivena je knjiga srpskog despota, koja je nosila naziv “Čatovnik s obrazi”.

Kada je 1627. godine posetio manastri Privina Glava, tadašnji pećki patrijarh po imenu Pajsije je imao prilike da se upozna sa tim oslikanim i minijaturama ukrašenim delom, pa je odlučio da je “popravi”. Naime, poznato je da je on despotovu knjigu poneo u Pećku patrijaršiju, gde ju je “popravio” i ponovo je povezao, a zatim i vratio u pomenuti manastir. O svemu tome svedoči i njegov zapis koji datira iz 1629. godine.

Ipak, iako je ovo predanje o istoriji te knjige, ona je danas poznata pod nazivom “Minhenski psaltir”, pa se nameće pitanje kako je do toga došlo?

Nažalost, u periodu rata između Osmanlija i Habzburške monarhije, krajem 17. veka, stradao je i ovaj manastir. Mnogo toga je ukradeno iz Privine Glave, pa i despotova knjiga. Budući da ju je ukrao habzburški oficir, to je on odneo u Bavarsku, gde i dobija naziv po kome je danas poznata.

Uspon manastira

Ne mali broj puta tokom svoje duge istorije je ova Svetinja pljačkana i rušena. Čak je u vreme kada je postojala Nezavisna Država Hrvstaka sve pokradeno iz manastira. Dragocenosti koje su tom prilikom ukradene odnete se u Muzej za obrt i trgovinu u Zagrebu. U tom periodu je spaljena i biblioteka, što je učinio tadašnji upravnik Doma ustaške mladeži po imenu Vlatko Hranilović, inače učitelj.

Usledila je obnova, oko deceniju nakon završetka Drugog svetskog rata, da bi značajan procvat manastir Privina Glava doživeo u prvoj deceniji ovog veka. Tačnije u periodu između 2002. i 2014. godine, kada je na čelu Svetinje bio iguman po imenu Gavrilo, čije je svetovno prezime bilo Marić.

Pored toga što su podignute sobe namenjene posetiocima, velika sala i biblioteka, manastir je postao bogatiji i za crkvu posvećenu Pokrovu Presvete Bogorodice, dok je na monaškom groblju podignuta crkva posvećena Svetom velikomučeniku Georgiju. Takođe je i na izvoru vode, za koju postoji verovanje da je lekovita, podignuta crkva Istočnog petka.

U okviru manastirskog kompleksa se, pored ostalih zdanja nalazi i takozvani Gornji manastir, u okviru koga se osim Vladičanske rezidencije nalaze i konaci i hram, koji je posvećen Vozviždenju Časnog krsta. Ovaj deo kompleksa je u određenom delu ograđen zidinama.

(Ona.rs / “Eparhijasremska” )

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.