Bila sam u jedinoj regiji u Grčkoj koja ne izlazi na more i opet bih se vratila: Ima veze i sa našom istorijom

Mada je u pitanju jedina regija u Grčkoj koja nema izlaz na more, periferija Zapadna Makedonija je definitivno specifična i po mnogo čemu drugačija. Bogato kulturno i istorijsko nasleđe, fantastična priroda, brojna jezera i planinski lanci, svrstavaju je u deo zemlje koji bi svakako trebalo upoznati.

Tim pre što se za određene lokacije u tom delu Grčke vezuje i istorija naše zemlje. Nekadašnji Lerin, danas Florina je, recimo pre više od jednog veka oslobođen od turskih osvajača. Zanimljivo je pomenuti da je konjica koju je predvodio srpski general Petar Bojović bila prva, koja je u to doba ušla u grad. Generalno, na području čitave regije može se i te kako osetiti duh minulih vremena, sve protkano bogatom istorijom i izuzetnom prirodom, čija kruna je definitivno Nacionalni park Prespa, koji se u tom delu Grčke nalazi.

U cilju promocije destinacija na području tog dela zemlje, Periferija Zapadna Makedonija i Kancelarija grčke nacionalne turističke organizacije u Srbiji (GNTO), u saradnji sa kompanijom “Greek Adventures” organizovale su ovo putovanje, u kome smo imali zadovoljstvo da uzmemo učešće i upoznamo naše čitaoce sa svim zanimljivostima u tom delu Grčke, kojih nije malo.

Kastorija

Jezero Orestijada ili Orestis, kako glasi njegov lokalni naziv, primarni je simbol Kastorije, grada poznatog ne samo po bogatom istorijskom nasleđu, u kome se nalazi i Muzej makedonske borbe, nego i po još nečem, što posebno oduševljava kupoholičare. Nije tajna da su krzna kupljena u ovom grčkom gradu među najkvalitetnijima, budući da su stanovnici Kastorije vekovima usavršavali ovaj zanat.

I upravo zahvaljujući tome, imali su priliku da unaprede grad. U starom jezgru grada, koji nosi naziv Dolco, uočljiva je na svakom koraku otomanska kultura. Za razliku od dela Apozari, koji je nešto moderniji, Dolco nudi uvid u bogato kulturno i istorijsko nasleđe kojim se Kastorija može podičiti.

Šetnja kaldrmisanim uličicama i uživanje u pogledu na otomansku arhitekturu izbliza počinje od jezera i završava se nedugo nakon toga, na omanjem trgu, gde je i pomenuti muzej. Međutim, ako zađete malo u te zanimljive uličice, otkrićete nešto neverovatno...

Zahvaljujući materijalnom bogatstvu koje su stekli i to najpre od krznarskog zanata, bogatiji stanovnici Kastorije gradili su nadomak svojih kuća i omanje crkve, koje su mahom posvećivali svecima zaštitnicima porodica. Zahvaljujući tome se Kastorija danas može pohvaliti sa čak 70 do 80 crkava, koje se na području grada nalaze.

Imali smo tu sreću da baš na dan kada Grčka pravoslavna crkva obeležava praznik posvećen Svetom Nikoli posetimo omanju crkvu, koja se u tom delu starog jezgra Kastorije nalazi i koja je posvećena ovom svecu. Podignuta je 1720. godine kao vrlo mala svetinja, da bi kasnije bila proširena i stekla današnji izgled. Ono što posebno privlači pažnju jeste nastariji sloj fresaka, ali i scene koje prikazuju Postanak sveta, koje su drugačije prikazane nego u drugim svetinjama. Takođe je zanimljiv i podatak da je korišćena i kao „ženska“ crkva, u periodu kada su turske snage vladale tim područjem. Budući da se u to doba vera krišom ispovedala, to su žene koje su dolazile na službu činile to kradomice. Da bi osvetlile, koliko-toliko unutrašnjost crkve, koristile su sveće u čiracima neposredno pre naosa. I danas, kako su nam rekli, mogu da se primete i tragovi voska iz tog perioda na čiracima, u šta smo imali prilike i sami da se uverimo.

Zmajeva pećina

U neposrednoj blizini jezera Orestijada, nedaleko od glavnog gradskog centra nalazi se još jedna turistička atrakcija Kastorije.

Starost Zmajeve pećine, kako se naziva, procenjena je na šest miliona godina. Danas je je oko 350 metara pećinskih hodnika uređeno za posete, a sama pećina je jedna od najsavremenije uređenih. Osim audio vodiča na srpskom jeziku, posetioci će imati priliku i da uživaju u šetnji, jer je konstantna temperatura u unutrašnjosti Zmajeve pećine između 17 i 18 stepeni Celzijusovih.

Razlog zbog koga nosi takav naziv vezan je kako za lokalnu legendu, tako i za pećinski ukras koji nalikuje zmaju. Prema legendi, zmaj je čuvao ulaz u pećinu u kojoj je bilo skriveno blago. Svako ko bi možda i poželeo da pokuša da dođe to tog zlata, zmaj bi ubijao.

Pećinski ukrasi su u najmanju ruku fascinantni, a posebnu pažnju, osim onoga koji nalikuje zmaju privlači još jedan - ako se dobro zagledate, primetićete da zaista podseća na devojku u dugoj beloj haljini.

Trenutno je cena ulaznice za posetu ovoj pećini šest evra po osobi, dok je četiri evra cena ulaznice kada su u pitanju grupne posete.

Arheološko nalazište Dispilio

Smatra se sa je ovo arheološko nalazište, koje se nalazi na nešto manje od deset kilometara udaljenosti od Kastorije, najstarije naselje koje datira iz doba neolita, koje je otkriveno na evropskom tlu.

Zapravo se radi o lokalitetu koji za zemlju ima naročit značaj, budući da je prvo otkriće iz tog perioda u celoj Grčkoj. Osim replika kuća i broda, može se videti i replika neolitskog čoveka, te posuđa i oruđa koje su ljudi toga doba izrađivali i koristili. Ono što je nama privuklo pažnju jeste figurina, koja nalikuje onoj u „našoj“ Vinči, pa smo od vodiča dobili informaciju da je reč najverovatnije o sličnom istorijskom periodu.

Posetiocima ovog lokaliteta se nudi mogućnost da steknu uvid u to kako je živeo čovek u periodu srednjeg neolita. U okviru omanjeg muzeja mogu se videti i fotografije iskopanih predmeta, a tu je i suvenirnica.

Cena pojedinačnih ulaznica u ovom trenutku je pet evra, dok deca uzrasta od 6 do 17 godina ulaznicu plaćaju 3 evra, kao i studenti i nezaposleni. Deca do pet godina i osobe sa invaliditetom ulaznice na ovaj lokalitet ne plaćaju.

Servia

Kao jedna od atrakcija periferije Zapadna Makedonija, koja baš i nije bila deo planiranog itinerera, a koju smo posetili na našu molbu, jeste i Servija.

Mesto specifičnog naziva, jer se piše na potpuno isti način kao i naziv za našu zemlju na grčkom, samo ima drugačiji akcenat (gr. Σέρβια - mesto Servija i Σερβία - država Srbija), teritorijalno pripada okrugu grada Kozanija, koji je i centar čitave periferije.

Postoji nekoliko teorija o nastanku ovog naselja zanimljivog naziva, ali je nama posebno interesantno zbog naziva. U principu, tu je glavni omanji trg, crkva i strme ulice, odakle puca pogled prema okolini.

Klisura Portica

Jedan od kamenih mostova, za koji se, istini za volju baš i ne vezuje neka legenda, kao što bi mnogi od nas očekivali kada ga vide, nalazi se na potezu između sela Spileo i Monahiti. Izgrađen je upravo sa ciljem spajanja ova dva planinska sela.

Lokacija je idealna za ljubitelje avanturističkog turizma i to ne samo zbog prilaza, koji je u najmanju ruku zanimljiv, nego i zbog aktivnosti koje se u klisuri Portica organizuju. Oko 150 metara je široka na mestu koje se smatra najširim, a na prvoj polovini klisure, posmatrano iz pravca kamenog mosta, ljubitelji takvih aktivnosti mogu uživati u laganoj šetnji. Međutim, za prolazak kroz drugu polovinu klisure neophodna je odgovarajuća oprema, te se podrazumeva da je prolazak kroz klisuru moguć samo uz pratnju iskusnih vodiča.

Ipak, čak i da se ne odvažite na takvu aktivnost, dovoljno je da stignete do mosta i posmatrate fasicnantne litice klisure. Ukoliko ovu lokaciju odlučite da posetite u toku leta, možete uživati u kupanju u reci Mileopotamos. Mi nažalost nismo imali sreću da se uverimo u to da reka, koja nakon izlaska iz klisure nosi naziv Venetikos, ima nestvarno lepu boju vode, jer smo je posetili u trenutku kada je padala kiša, ali verujemo našim domaćinima na reč.

Nacionalni park Prespa

Podeljeno između tri države, Republike Grčke, Republike Albanije i Republike Severne Makedonije, Malo i Veliko Prespansko jezero je deo periferije Zapadna Makedonija koje nikako ne treba propustiti. Tačnije, Mikri Prespa, odnosno Malo Prespansko jezero dele Grčka i Albanija, s tim što veći deo pripada Grčkoj, dok Megali Prespa, to jest Veliko Prespansko jezero dele sve tri pomenute države.

Posebno je zanimljivo pomenuti da svaka od njih poseduje i po jedno ostrvo, s tim da se to ostrvo koje pripada Grčkoj nalazi u Maloj Prespi, dok su u Velikoj Prespi ostrva koja pripadaju drugim dvema državama.

Posetiocima se nudi mogućnost obilaska Velikog jezera brodićem, ali i šetnja stazom oko jezera. Osim po boji vode, koja je nestavrno lepa i koja zaista podseća na more, Veliko Prespansko jezero poznato je po još nečem.

U davna vremena, kada su turske snage tim područjem vladale, manji broj monaha izgradio je kelije oko jezera. Svedočanstvo o tome je do danas očuvana kelija u kojoj su živeli, ali i freske na stenama koje su oslikavali i koje ulepšavaju okolinu, inače izuzetno lepog jezera.

Na obalama Velikog jezera nalazi se i selo Psarades, u kome živi tek oko 20 do 30 stanovnika. A tu je i lokalna taverna u kojoj se može uživati u odličnim ribljim specijalitetima.

Ostrvce Sveti Ahil nalazi se u Malom Prespanskom jezeru, koje je od Velikog odvojeno prevlakom. Do ovog ostrvceta stiže se nakon svega oko pet minuta hoda pontonskim mostom. Osećaj koji imate kada kročite na ovo ostrvo je poseban.

Potrebno je tek par minuta hoda da biste stigli do ostataka bazilike Svetog Ahila. Osim fotografisanja ovog područja, koje je po mnogo čemu speicfično, ne propustite da uživate u miru i izuzetno prijatnoj energiji koja se na ostacima bazilike oseća.

Osim ostataka bazilike, na ostrvcetu postoje i druge crkve koje vredi posetiti - jedna je posvećena Svetom Dimitriju, druga Svetom Đorđu i treća, koja je posvećena Bogorodici, a nadomak jedinog sela na ostrvu postoje i ostaci bazilike posvećene Svetim apostolima, koja datira iz perioda 11-12. veka.

Florina

Mostovi su obeležje nekadašnjeg Lerina, grada koji je od Nacionalnog parka Prespa udaljen oko 50 kilometara.

Omanji centar grada, u kome se može posetiti čak i starinska poslastičarnica, ali i šetnja duž toka reke Sakulevas, sasvim su dovoljni da se upozna ovaj zanimljivi gradić na području periferije Zapadna Makedonija.

Budući da ima toliko mostova, nekako je očekivano i da se makar jedan od njih koristi „u ljubavne svrhe“, pa nemojte biti iznenađeni ako na njegovim ogradama ugledate i „ljubavne katance“, nalik Mostu ljubavi u Vrnjačkoj banji. Istini za volju, nismo imali prilike da čujemo zašto se baš na tom mostu kače katanci, ali možemo da pretpostavimo.

Duž reke nalaze se i brojni ugostiteljski objekti, a posebnu čar ispijanju kafe u njima pruža pogled na žalosne vrbe koje se duž obale nalaze i otomansku arhitekturu, koja preovlađuje u centralnom gradskom području, a i šire.

Sa obližnjeg brda Svetog Pantelejmona pruža se fantastičan pogled na grad. Podno tog uzvišenja nalazi se i hotel visoke kategorizacije zanimljiv po tome što je izgrađen zaslugom bogatijih stanovnika tog dela zemlje.

Nimfeo

Navikli jesmo da Grčku posmatramo samo kao letnju destinaciju, ali treba znati i to da se u ovoj, nama bliskoj zemlji nalaze i odlične zimske destinacije. Planinsko selo Nimfeo, koje takođe pripada periferiji Zapadna Makedonija, jedno je od njih.

Od Florine ga deli oko 30 kilometara i danas ima tek oko 30 stalnih stanovnika. Budući da je do polovine prošloga veka zapustelo, to nekadašnji gradonačelnik Soluna, pokojni gospodin Janis Butaris, koji je vodio poreklo odatle, odlučuje sa još nekolicinom lokalnih porodica da pokuša da oživi Nimfeo.

Da bi se bolje razumelo koliko je nekada Nimfeo bio razvijen, sasvim je dovoljno pogledati veličini seoske crkve posvećene Svetom Nikoli. Danas je to jedno od najrazvijenijih planinskih sela, koje osim Grka iz drugih krajeva Grčke, rado posećuju i turisti iz celog sveta.

Crkva Svetog Nikole je tek posebna priča. Imali smo tu sreću da nas lokalni sveštenik uputi u to zbog čega se u delu koji prethodi naosu crkve, odnosno koji se nalazi u okviru ulaznog dela prikazane freske značajnih boraca iz Grčkog rata za nezavisnost, ali i ličnosti poput Platona, Aristotela i Sokrata, te Aleksandra Velikog. Naime, kako nam je objasnio, za taj korak su se stanovnici Nimfea odlučili ne bi li tako odali počast svima koji su na neki način tokom istorije ostavili značajan trag u razvoju moderne Grčke, sa jedne, a hrišćanstva sa druge strane.

Na oko kilometar od centra ovog planinskog sela nalazi se i područje koje je zaštićeno i koje je pod nadzorom organizacije „Arcturos“. Osim zaštite medveda, pomenuta organizacija bavi se i zaštitom risova i vukova, ali i drugih životinja, sa ciljem njihovog očuvanja. Kako su nam objasnili vodiči, primarno su bili fokusirani na zaštitu medveda, koji su bili zloupotrebljavani u cirkuskim predstavama. Čak su nam rekli da misle da je tu bilo i medveda koji su spašeni iz naše zemlje. Ovom prilikom nažalost nismo mogli da ih vidimo ni iz daleka, jer su do februara u zimskom snu.

Prirodnjački muzej Milia

I za kraj ovog zanimljivog putešestvija, ostavili smo pravu poslasticu za ljubitelje prirode, ali i istorije.

Nedaleko od Grevene nalazi se prirodnjački muzej, a otkriće koje je deo njegove stalne postavke zasluženo je uvršteno u Ginisovu knjigu rekorda.

Ne samo da su tu otkriveni različiti delovi skeleta mamuta, nego je upravo to mesto gde su otkrivene najveće kljove ove životinje, koje su iz jednog dela i danas se mogu videti u muzeju. Zapravo su prvo otkrivene kljove nešto duže od četiri metra, da bi kasnije bile otkrivene i kljove mamuta duge čak pet metara.

Da bi se bolje razumelo o kolikoj životinji je reč, deo muzejske postavke su i figure mamuta i čoveka. Međutim, to nije sve što je zanimljivo u ovom muzeju.

Posetiocima se nudi mogućnost da, pored ostalog vide i vilicu ovih životinja, njihove butne kosti i druge delove skeleta, ali i drugih životinja koje su na tom području obitavale pre nekoliko miliona godina. Kao posebno zanimljiv deo postavke izdvajaju se i školjke i ajkulin zub. Da, dobro ste pročitali, mada smo i mi bili zbunjeni kada smo to čuli. Objašnjenje smo odmah dobili...nekada davno celo to područje bilo je prekriveno praokeanom, te se tako i objašnjavaju ta otkrića.

Ako bi me neko upitao nakon ovoga putovanja da li je vredno, moj odgovor bi nedvosmisleno bio pozitivan. Jedno je otići na more, uživati na plaži i u sunčanju, posetiti eventualno Solun ili Atinu, a nešto sasvim drugo je putovanje u Zapadnu Makedoniju. Jednostavno, imate priliku da otkrijete neku sasvim drugačiju Grčku, koja je, iako različita od one Grčke na koju smo svi manje ili više navikli, podjednako, ako ne i više zanimljiva.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.