Po ovom utvrđenju je nazvana i srednjovekovna država: Značaj tog lokaliteta je nemerljiv u svakom smislu

Da bi se bolje razumelo zbog čega je lokalitet, udaljen tek par kilometara od Novog Pazara, toliko značajan, potrebno je znati i šta obuhvata kompleks Stari Ras. Izuzev lokaliteta poznatog kao Gradina na Pazarištu sa Podgrađem, čine ga i dva srednjovekovna manastira, Đurđevi Stupovi i Sopoćani, kao i crkva koja je posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu.

I to nije sve, jer Stari Ras uključuje i mnoštvo drugih lokaliteta, poput latinske crkve u Postenju i Reljine gradine, te Gradine u Postenju, Trgovišta i crkve u Naprelju.

Tokom šestog veka, istoričar iz Vizantije po imenu Prokopije pominjao je tvrđavu čiji je naziv bio Arsa i koja je postojala na tom području. Pretpostavka je da termin Ras potiče upravo od naziva tog utvrđenja.

Još je značajnije to što je srpska srednjovekovna država nosila naziv Raška. Veruje se upravo po Rasu.

Na raskrsnici puteva

Zbog povoljne pozicije koju je zauzimao, Stari Ras je odigrao i značajnu ulogu tokom određenih istorijskih perioda.

Još u vreme rimske vladavine je na tom lokalitetu postojalo vojno utvrđenje, a istraživanja pokazuju da su ljudi tu obitavali od perioda bronzanog doba.

Zanimljiv je podataka da je još tokom devetog veka uočeno prvo pominjanje Rasa. Izuzev Rimljana, tim područjem vladala je i Vizantija, a zatim i Bugari i Srbi. Smenjivali su se vladari, ali je Stari Ras opstajao.

Prestonica srednjevekovne države

Koliki je značaj Stari Ras imao tokom srednjeg veka vidi se po činjenici da su Nemanjici upravo tu stolovali. U tom gradu rođen je i Rastko Nemanjić, koji će kasnije biti kanonizovan i ostati upamćen kao Sveti Sava.

Iako je samo vek ranije bio smatran svojevrsnim centrom srpske srednjovekovne države, Stari Ras tokom 14. veka i u prvim decenijama narednog donekle gubi političku moć koju je imao. Međutim, u to vreme je uočljivo ekonomsko jačanje stanovnika grada.

Danas je Stari Ras sa ostalim lokalitetima u tom kompleksu uvršten na Listu svetske baštine UNESCO-a pod nazivom “Stari Ras i Sopoćani”. U obrazoloženju na zvaničnom sajtu te organizacije, pored ostalog navedeno je i sledeće:

“Jedinstveni arhitektonski kompleks koji čine brojni objekti u Starom Rasu, koji se nalazi na raskrsnici istočnih i zapadnih uticaja, svedoči o periodu od 12. do 14. veka kada je antički grad bio prva prestonica srpske države.”

(Ona.rs / “Arheo-amateri” )

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.