Da li ste znali ko je bio Lazar koga slavimo na Lazarevu subotu i zašto se ovaj praznik posvećuje deci?

Danas se u pravoslavnim hramovima i domovima širom Srbije obeležava Lazareva subota, praznik poznat i kao Vrbica – jedan od najradosnijih dana u godini, naročito za decu. Ovaj praznik nosi duboko značenje i utemeljen je na jednom od najdirljivijih i najvažnijih događaja iz Hristovog života – vaskrsenju Lazara iz Vitinije, koje je predskazalo Hristovo sopstveno Vaskrsenje i najavilo početak Velike nedelje i uskršnjih praznika.

Ko je bio Lazar?

Lazar iz Vitinije bio je pravednik i Hristov blizak prijatelj. Prema jevanđelju, četiri dana nakon njegove smrti, Isus Hristos je došao do njegovog groba i vaskrsao ga – učinivši tako jedno od najvećih čuda u svojoj zemaljskoj službi. To čudo videlo je mnogo ljudi i ono je dodatno uzburkalo versku i društvenu klimu tog vremena, jer je jasno ukazivalo na Hristovu božansku silu nad smrću.

Nakon vaskrsenja, Lazar je, prema predanju, živeo još trideset godina kao episkop na Kipru, u mestu Kiton (današnja Larnaka), gde je i sahranjen. Na njegovoj nadgrobnoj ploči stajao je jednostavan, ali snažan natpis: "Hristov prijatelj". Njegove mošti prenete su u Carigrad 890. godine, gde se i danas čuvaju.

Zašto se praznik zove Vrbica?

U narodu, Lazareva subota je poznata i kao Vrbica, jer se na ovaj dan u crkvu donose mlade grane vrbe, biljke koja simbolizuje život, obnovu i nadu. Grane se osveštavaju i dele narodu, a vernici ih nose kućama i stavljaju pored ikona i kandila.

Vrba u ovom kontekstu ima snažno simboličko značenje – predstavlja buđenje prirode, ali i duhovnu obnovu pred Vaskrs. Takođe podseća na grane kojima je narod Jerusalima dočekivao Hrista prilikom njegovog svečanog ulaska u grad, što se obeležava sutradan, na praznik Cveti.

Dečji praznik: "Udesio se kao za Vrbicu"

Lazareva subota je u potpunosti posvećena deci. Na taj dan, u crkvama se okupljaju najmlađi, svečano obučeni, sa venčićima od cveća na glavama i zvončićima oko vrata. Njihovo radosno zveckanje simbolizuje pobedu života nad smrću – upravo ono što Lazarovo vaskrsenje predstavlja. Zvončići i venčići imaju dublju simboliku, ali i izazivaju ushićenje kod dece, pretvarajući praznik u pravu malu svečanost.

U ophodu oko crkve, deca učestvuju sa roditeljima, a zvončići koji zveckaju dok trče portom dodatno naglašavaju životnu radost i duhovnu svetlost koju ovaj praznik nosi. Otuda i poznata narodna izreka: "Udesio se kao za Vrbicu", koja i danas označava osobu koja se posebno lepo sredila.

Običaji i simbolika

Uoči praznika bere se cveće koje se ne unosi u kuću, već se ostavlja da prenoći u vodi. Njime se ukućani umivaju ujutru na Cveti, kao simbol zdravlja i blagoslova. Nekada su devojke, poznate kao lazarice, išle od kuće do kuće pevajući i donoseći blagoslove, a običaji darivanja cvećem i dalje su prisutni u nekim krajevima.

S obzirom na to da praznik pada u vreme Velikog posta, današnja trpeza je posna, a dan se obeležava molitvom, ophodom i okupljanjem porodice.

Praznik koji uvodi u Vaskrs

Lazareva subota je uvod u najveći hrišćanski praznik – Vaskrs. Ona nas podseća na temeljnu poruku hrišćanstva: da smrt nije kraj, već prelaz ka večnom životu. U liku Lazara, vernici vide snagu vere, nadu i božansku ljubav koja nadilazi i samu smrt.

A u radosti dece na ovaj dan, prepoznaje se i poruka Hristova: "Pustite decu k meni, jer takvih je Carstvo nebesko." Upravo zato, Vrbica nije samo verski dan – ona je praznik nade, života, mladosti i nevinosti, i poziv da u svojoj veri budemo jednostavni, čisti i radosni – baš kao deca.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.