Sve tajne najviše planine u Šumadiji: Ovde je iskovan prvi srpski dinar sa ćiriličnim natpisom
Pre jednog veka Rudnik je proglašen vazdušnom banjom
U zapadnom delu Šumadije, na 1.132 metara nalazi se Cvijićev vrh, najviši vrh planine Rudnik. Na području ove planine i dalje se eksploatišu rude cinka i olova, po kojima je i nazvana.
Oko 15 kilometara deli Rudnik od Gornjeg Milanovca i oko 100 kilometara od prestonice Srbije. Planina vulkanskog porekla nalazi se praktično među slivovima reke Kolubare, odnosno Velike i Zapadne Morave.
Zbog izuzetno povoljnih klimatskih karakteristika koje uz veliki broj sunčanih dana podrazumevaju i visoku jonizaciju, kao i strujanja vazduha, Rudnik je pre jednog veka proglašen vazdušnom banjom.
Planina značajna za srpsku istoriju
Zahvaljujući brojnim materijalnim ostacima, utvrđeno je da je Rudnik bio naseljen još u periodu rimske vladavine. Pored ostalog, o tome svedoče i ostaci hrama, za koji je utvrđeno da su ga Rimljani podigli u slavu Majke zemlje.
Ova šumadijska planina ima značajnu ulogu u našoj istoriji. Ne samo da se tu nalazila kovnica novca u vreme vladavine kralja Dragutina, već je upravo tu i iskovan prvi srpski dinar na kome je natpis bio naveden ćiriličnim pismom. Zabeleženo je da je istoimena varošica na ovoj planini bila vrlo značajna u vreme kada su Srbijom vladali despot Stefan Lazarević i despot Đurađ Branković. Tada je Rudnik bio poznat ne samo kao značajan rudarski, već i trgovački centar.
Vekovima kasnije, varošica na ovoj planini u Šumadiji ponovo postaje značajan rudarski centar, budući da austrijski osvajači počinju da na tom području ponovo eksploatišu rude. U vreme turske vladavine, tačnije u periodu Prvog srpskog ustanka, varošica Rudnik i područje istoimene planine bivaju prva područja koja su oslobođena od turske vlasti.
Postoje indicije da je srpski knez Lazar Hrebeljanović upravo na ovoj planini izdavao različite povelje, čemu svedoči i nedavno otkriće pečata, za koji je utvrđeno da je pripadao upravo ovom vladaru.
Znamenitosti Rudnika
Ne samo da se radi o području izuzetnog značaja u istorijskom smislu, već se Rudnik može pohvaliti i dobrom turističkom razvijenošću. Zato i ne čudi što đaci upravo ovu destinaciju posećuju tokom ekskurzija i rekreativne nastave.
Sama činjenica da je u pitanju područje zvanično okarakterisano kao vazdušna banja, dovoljna je da se uvidi značaj ove planine za zdravlje ljudi.
Na 758 metara nadmorske visine nalazi se Ostrvica, na čijem vrhu su vidljivi ostaci najverovatnije antičkog utvrđenja. Postoji i legenda koja se vezuje za ostatke tvrđave na Ostrvici. Prema njoj, razlog zbog koga se taj lokalitet naziva i Jerinin grad jeste zato što je supruga srpskog despota Đurađa Brankovića upravo tu preminula. Zabeleženo je tokom 14. veka i prvo pominjanje ovog utvrđenja, za koje se zna da ga je obnovio pomenuti srpski despot.
Najverovatnije tokom 16. veka na tom području izgrađena je i Misa, za koju je vremenom utvrđeno da je korišćena kao islamska bogomolja. Danas se na Rudniku mogu videti ostaci ove građevine, koju su, kako se pretpostavlja, koristili rudari islamske veroispovesti.
(Ona.rs)