Mnogo toga u ovom gradu vezuje se za oca srpske kneginje: Kula, crkva, tvrđava, pa čak i jedno selo u blizini

Iako je jedan od najmlađih gradova u Srbiji, budući da je tek nedavno, 2018. godine stekao i zvaničan status grada, Prokuplje je od davnina naseljeno

Podno jedne od najposećenijih planina u Srbiji, Kopaoniku, izvorište ima reka Toplica. Upravo po njoj je i čitava oblast na jugu naše zemlje nazvana.

Iako je jedan od najmlađih gradova u Srbiji, budući da je tek nedavno, 2018. godine stekao i zvaničan status grada, Prokuplje je od davnina naseljeno.

Preporučujemo

Današnji naziv grad, koji je i središte Topličkog okruga, duguje crkvi, koja je izgrađena tokom desetog veka i posvećena je Svetom Prokopiju.

Povelja srpske kneginje Milice iz 1395. godine je i prvi zvanični dokument, kako navodi „Turizamsrbije“ u kome je zabeleženo pominjanje grada pod današnjim nazivom. Upravo će njen suprug, srpski knez Lazar Hrebeljanović učiniti mnogo za grad, budući da je tvrđava na Hisaru, nadomak Prokuplja u vreme njegove vladavine ne samo obnovljena, nego i dograđena.

Jug Bogdan i Prokuplje

I mada je u epskim narodnim pesmama upamćen kao Jug Bogdan, Vratko Nemanjić se smatra ocem srpske kneginje Milice, koja je bila udata za kneza Lazara. I upravo za Jug Bogdan je mnogo toga vezano u Prokuplju i okolini, navedeno je na zvaničnom sajtu grada.

U gradu postoji Jug Bogdanova kula, dok se kule Kosančić Ivana i Toplice Milana, epskih gospodara Gornje Toplice i Kosanice, odnosno Srednje Toplice, nalaze u selima Ivan Kula i naselju Viča.

Tvrđava na Hisaru je u narodnom pamćenju Jug Bogdanov grad, dok je Jug Bogdanova crkva drugačiji naziv za prokupačku Latinsku crkvu. Da sve bude još zanimljivije, postoji i selo koje se vezuje za njega i nosi naziv Jug Bogdanovac.

Tvrđava iznad grada

U vreme turskih napada, tokom 14. veka je najverovatnije izgrađeno utvrđenje na uzvišenju Hisar nedaleko od grada. Poznato i kao Prokupački ili Jug Bogdanov grad, ovo utvrđenje danas je u ruševinama, iako je u vreme izgradnje igralo značajnu ulogu u odbrani od turskih napada.

Smatra se da je u periodu pre rimske vladavine tu postojalo naselje, o čemu svedoče i arheološki tragovi, koji se smatraju najstarijima.

Danas je ovo utvrđenje zaštićeno od strane nadležnih institucija, budući da je steklo status Spomenika kulture od velikog značaja. Od nekadašnjeg utvrđenja najbolje je očuvana Vodena ili, kako je ostala upamćena u narodnom sećanju, Jug Bogdanova kula.

U podnožnju Hisara nalazi se i crkva posvećena Svetom Prokopiju. Pored toga što se smatra zaslužnom za današnji naziv grada, ova svetinja važi za jednu od najstarijih na području naše zemlje. Tačnije, po tome jedino joj prethodni Petrova crkva, odnosno crkva Svetih apostola Petra i Pavla, koja se nalazila u okviru Starog Rasa, nedaleko od današnjeg Novog Pazara.

Najverovatnije je izgrađena pred sam kraj devetog i u prvim decenijama desetog veka. Freske koje se smatraju najstarijima datiraju iz 18. veka, dok je 1848. godine izrađen ikonostas.

Nedaleko od nje može se videti i Latinska ili Jug Bogdanova crkva, kako je još nazivaju. U temeljima te prokupačke svetinje otkriveni su ostaci hrama iz perioda rimske vladavine, koji je bio posvećen Herkulu, pokazali su rezultati istraživanja na tom području.

(Ona.rs)