Vreme čitanja: oko 3 min.
Srpski narod je vekovima istrajavao da bi Beograd dobio jedan od najlepših simbola
Vreme čitanja: oko 3 min.
Nedugo nakon oslobođenja od turske vlasti osnovano je Društvo za podizanje hrama Svetog Save na Vračaru. I upravo to je još jedan presudni momenat u istoriji ovog zdanja
Slobodno se može reći da istorijat nastanka ideje o gradnji hrama posvećenog Svetom Savi datira s kraja 16. veka. Zapravo od trenutka kada su mošti ovog, za Srbe izuzetno značajnog svetitelja, turske snage spalile na Vračarskom platou, ne bi li tako sprečile vasceli srpski narod da odaje počast Svetom Savi.
Preporučujemo
I Beograd među najboljim mestima za posetu u Evropi: Pogodite na kom je mestu
Poznato izletište nadomak Beograda krije brojne atrakcije
Ali je rezultat bio potpuno suprotan...
Nedugo nakon oslobođenja od turske vlasti osnovano je Društvo za podizanje hrama Svetog Save na Vračaru. I upravo to je još jedan presudni momenat u istoriji ovog zdanja, navodi “Hramsvetogsave.rs”.
Osnovni cilj osnivanja ovog društva bio je, sasvim jasno, usmeren na podizanje svetinje na Vračaru, baš na mestu na kome su vekovima ranije spaljene svetiteljeve mošti, koje su prethodnih vekova čuvane u manastiru Mileševa.
Prvo pravilo kojeg se pridržavalo ovo društvo, na čijem čelu je bio mitropolit Mihajlo, glasilo je:
“Društvo za podizanje hrama Svetog Save osniva se sa zadatkom da ostvari davnašnju želju vaskolikog srpstva podizanjem velelepnog hrama na Vračaru, kao mestu na kojem su spaljene svete mošti Božjeg ugodnika i prvog srpskog arhiepiskopa i prosvetitelja.”
Prvi konkurs
Neposredno pre nego što je 1905. godine otvoren prvi zvanični konkurs, bili su i vrlo jasno definisani uslovi. Pored toga što je zdanje trebalo da bude monumentalno, zahtevalo se i da zauzima površinu između dve i pet hiljada kvadratnih metara, ali i da ima odlike srpsko-vizantijskog stila arhitekture.
Ipak, nijedan od pet projekata na tom konkursu, odlukom komisije pri Imperatorskoj akademiji umetnosti u Petrogradu nije zadovoljio uslove.
Drugi konkurs
Tek posle završetka Velikog rata stvoreni su uslovi za obnovu ovog društva i za raspisivanje drugog konkursa. Od ukupno 22 projekta, koja je trebalo da zadovolje sada nešto drugačije konkursne uslove, samo je jedan izdvojen.
Međutim, rad arhitekte Bogdana Nestorovića ipak nije dobio prvu nagradu, već se našao na drugom mestu. Ni prva, a ni treća nagrada na tom konkursu nije pripala nikome.
Konačni početak gradnje
Budući da je uz arhitektu Nestorovića i rad Aleksandra Deroka bio označen kao vrlo uspešan, to je tek 1930. godine patrijarh Varnava, koji je bio na čelu Odbora za izgradnju hrama, saopštio odluku o tome da pomenuti stručnjaci treba da ujedine snage i izrade projekat.
Simbolično je 10. maj 1939. godine, dan kada su vekovima ranije spaljene mošti Svetog Save na Vračarskom platou, uzet za zvaničan početak gradnje. Tadašnji patrijarh Gavrilo je upravo toga dana u temelje ovog zdanja položio povelju.
Nepovoljne istorijske prilike uticale su i na tok gradnje ove monumentalne svetinje, koja je danas jedan od simbola srpske prestonice.
Uz brojne prekide, gradnja hrama nastavljena je 1985. godine, a te godine na praznik Svetog Vasilija Ostroškog, 12. maja je Njegova Svetost patrijarh srpski German služio i prvu liturgiju.
Možda najznačajniji momenat tokom gradnje hrama predstavlja podizanje centralne kupole. Ukupno je 40 dana trajalo podizanje kupole, čija težina je četiri tone. Uz kupolu, podignut je i pozlaćeni krst koji dostiže visinu od 12 metara.
Još jedna obnova Društva
Krajem prošloga veka, zbog istorijsko-političkih prilika radovi na hramu Svetog Save ponovo su prekinuti, da bi Društvo bilo obnovljeno još jednom, i to 2001. godine. Na čelu Društva za podizanje hrama Svetog Save tada je bio Njegova Svetost patrijarh srpski gospodin Pavle.
Prva faza radova na spoljašnjosti ovog zdanja završena je 2004. godine, a nedugo nakon toga se počinje i sa uređenjem unutrašnjosti.
Hram danas
Mnogi moderni elementi dodati su u unutrašnji deo hrama Svetog Save, koji je postao jedna od najznačajnijih turističkih atrakcija Beograda. Hram je živopisan, a za izradu mozaika u unutrašnjosti hrama zaslužni su članovi Ruske akademije umetnosti.
Jedan od najzanimljivijih delova hrama, sasvim sigurno jeste i kripta.
(Ona.rs)
Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).
Povezane vesti
Za Kalemegdan su mnogi čuli: A da li znate gde se nalazi Kalemegdanski rt?
Po ugledu na beogradski manastir izgrađen je simbol Lazarevca
Popović: 85 odsto svih gostiju koji dolaze u Beograd su stranci
Na dva kraja glavnog grada nalaze se dva konaka koje povezuje jedan bračni par
Video: Poslušajte kako zvuči crkveni hor osnovan pre 133 godine: Pokojni patrijarh im bio treći dirigent
Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.
Komentari
Najnovije iz rubrike Putovanja
MESEČNI ASTRO VODIČ: Bikovima i Ribama se poboljšavaju finansije, Rakovi osećaju jaku volju, a Vodolije umor
Vožnja vozićem kroz hodnike ove pećine u Sloveniji otkriva neki novi svet
Vesna više od 20 godina šara jaja voskom: Tradicionalna tehnika koja bi trebalo da se održi
Buki
Nema dokaza da su mosti spaljenje.
Podelite komentar