Značaj dve Ravanice: Zašto su Moravska i Sremska vezane za jednog srpskog vladara?

U periodu pred Kosovski boj srpski knez Lazar Hrebeljanović, nedaleko od današnje Ćuprije gradi zadužinu, u koju će kasnije biti i prenete njegove mošti.

Glavna crkva manastira Ravanice posvećena je prazniku Vaznesenja Gospodnjeg. Iako u crkvi postoji ktitorski portret kneževe porodice, za koji se pretpostavljalo da je naslikan koju godinu pre Boja na Kosovu, istraživanjima je utvrđeno da je ipak nastao naknadno. Tačnije, neku godinu nakon bitke, s tim što je utvrđeno da to nije bilo pre 1392. godine.

U crkvi posvećenoj takođe Vaznesenju u Prištini prvobitno je bilo pohranjeno telo kneza Lazara nakon stradanja u Kosovskom boju.

Tri godine docnije njegove mošti bivaju prenete u manastir Ravanicu. Od tada, pa tokom narednih vekova je u toj Svetinji razvijen i brižljivo negovan kult kneza Lazara.

Pljačka, ali ne i skrnavljenje crkve

Nije tajna da su mnoge srpske srednjevekovne Svetinje stradale od turske ruke. Ta pošast nije zaobišla ni zadužbinu srpskog kneza.

Ipak, iako se turski osvajači nisu libili da opljačkaju sve što se u manastiru moglo opljačkati i to u nekoliko navrata, glavna manastirska crkva nije bila skrnavljena samo jednom. Zbilo se to 1459. godine, nakon “konačne propasti srpske države”, prema podacima koje je ostavio letopisac, arhimandrit po imenu Georgije.

Posebno je Ravanica stradala u drugoj polovini 17. veka. I ne samo da je Svetinja pljačkana i paljena, nego su i ravanički monasi lišavani života. Sve to dovelo je gotovo do zapuštenja ove značajne Svetinje.

Dve Ravanice

Poznata i kao Moravska Ravanica, budući da je izgrađena u moravskom stilu arhitekture, Ravanica kod Ćuprije je poznata i kao prvi manastir koji je u tom stilu, jedinstvenom za srpsku arhitekturu, izgrađen.

Razlog zbog koga postoji i Sremska Ravanica, znana i kao Mala Ravanica vezuje se za prenos moštiju Svetog kneza Lazara u jednu fruškogorsku Svetinju.

U vreme Velike seobe Srba pod patrijarhom Arsenijem Trećim Čarnojevićem, ravanički monasi su se pridružili narodu. Tom prilikom su, osim kneževih moštiju, poneli i ono što su mogli. Uz jedan deo ravaničkih rukopisnih knjiga i bogoslužbene stvari, nisu zaboravili ni čuvenu Jefimijinu pohvalu knezu Lazaru.

Najpre su 1697. godine u Sentandreji, danas na mađarskoj teritoriji, položili kneževe mošti.

Nedugo nakon toga krenuli su put Fruške Gore, gde su naišli na manastir Vrdnik, koji je bio pust. Nakon što su tu fruškogorsku Svetinju obnovili, onako kako su u datom momentu mogli, donose odluku i da manastiru promene crkvenu slavu. Ranije je taj manastir bio posvećen prazniku Svetog Jovana, ali ravanički monasi to menjaju i to u slavu Ravanice, koju su bili prinuđeni da napuste. Od tada je i ovaj manastir posvećen prazniku Vaznesenja Gospodnjeg.

Mošti Svetog kneza Lazara su zatim položili u nekadašnji manastir Vrdnik, koji je nazvan simbolično takođe Ravanica. Ali Sremska Ravanica, ne bi li se razlikovao od one prvobitne, poznate i kao Moravska Ravanica.

(Ona.rs / “Srpski pravoslavni manastir Ravanica Eparhija braničevska”)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.