Njegov naziv ledi krv u žilama: Na ovom mostu na Staroj planini desilo se nešto jezivo, legenda otkriva istinu

Na mestu na kome se dve staroplaninske reke spajaju nastaje reka Temštica. Na toku te reke nekada je postajalo utvrđenje Temac, a tu je i srpski srednjevekovni manastir Temska.

Iako je taj deo Stare planine omiljen ljubiteljima gotovo netaknute prirode, budući da nije naročito turistički atraktivan, posećuju ga i oni koji tragaju za misterijomi i avanturom.

A gde se može naći bolja misterija nego na lokaciji koja nosi naziv Mrtvački most? Očekivano, mnogi se pitaju odakle potiče takav naziv? Da li je to zato što su mnogi na tom mestu stradali ili zato što narodno predanje navodi postojanje nekih onostanih sila na tom mestu?

Istini za volju, preciznog objašnjenja o tome zašto Mrtvački most nosi takav naziv, baš i nema. Ali zato postoje narodna predanja, koja mogu ponuditi odgovarajuće objašnjenje.

Most neobičnog naziva

Iako danas postoji novi Mrtvački most, smešten na oko pet stotina metara nadmorske visine, baš na mestu na kome se spajaju reke Visočica i Toplodolska reka, pažnju ljubitelja avanture i misterije ipak za nijansu više privlači onaj prvobitni.

U neposrednoj blizini tog mosta su i srednjevekovni manastir Temska, posvećen Svetom velikomučeniku Georgiju, kao i istoimeno selo. Nešto manje od 25 kilometara je Mrtvački most udaljen od grada Pirota.

Da bi se stiglo do nekadašnjeg Mrtvačkog mosta mora se proći ne tako vidno obeleženom šumskom stazom. Kako navodi Goran Mitić u autorskom tekstu na sajtu “Pirotskikraj”, ako ne obratite pažnju, lako se može desiti da tu stazu ne uočite. No, iako nema jasnog putokaza za skretanje, na kolovozu su uočljive oznake koje će vas uputiti u to gde treba tačno da skrenete da biste stigli do lokacije na kojoj se nekada Mrtvački most nalazio.

Na oko 20 minuta hoda od tog mesta nalazi se i novoizgrađeni Mrtvački most. Baš na putu koji vodi prema viru Ogorelica, na Toplodolskoj reci, može se uživati u lepoti gotovo netaknute prirode.

U svom rodnom kraju znan kao Mita Gaga, a zapravo Dimitrije Mladenović, nije poznat samo kao osnivač čuvene pirotske fabrike guma “Tigar”, nego i kao čovek čijom zaslugom je izgrađen 1933. godine novi Mrtvački most. Gradnja tog mosta prvobitno je bila namenjena potrebama hidrocentrale “Temac”, iako je on umnogome olakšao putovanje ljudima tog kraja.

Legende o Mrtvačkom mostu

Kada neki most nosi takav naziv, očekivano je i da postoje mnoge narodne legende i predanja koja se za njega vezuju.

Iako u njima nema nikakve tragične ljubavne priče, što nije neuobičajeno, ima priče o hrabrim Srbima koji su se borili protiv turskog zuluma. I upravo jedan takav hrabri srpski hajduk je glavni junak narodne legende koja se vezuje za nastanak naziva Mrtvačkog mosta.

Njegovo ime bilo je Stojan Stefanović. Rodom iz sela Oreovica, bio je poznat po nadimku Dubanća.

Verzija priče o nastanku naziva ovog mosta koja se može čuti i danas pominje hajduka Dubanću i turskog spahiju Huseina, koji je bio zadužen za prikupljanje harača od naroda tog kraja. Zbilo se tako da je ovaj hrabri srpski hajduk odlučio da presretne Huseina, otme mu harač koji je prikupio i oduzme mu život. Zbilo se to baš na mestu na kome je nekada postojao Mrtvački most.

Postoji i nešto kasniji događaj, koji se na tom mestu odigrao, a koji je značajan u istorijskom smislu.

Marta meseca 1944. godine, za vreme trajanja Drugog svetskog rata su se pripadnici Nišavskog partizanskog odreda baš tu sukobili sa bugarskim vojnicima. Iako su bugarske snage bile brojnije, hrabri srpski vojnici su uspeli da pobede, o čemu svedoči i spomen obeležje, koje se i danas nalazi u neposrednoj blizini Mrtvačkog mosta.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.