Ksenija Petrović Njegoš: Crnogorska princeza koja je "iz senke" povlačila bitne političke poteze

Ostala je upamćena kao prva žena na Balkanu koja je vozila automobil i obožavala je da se bavi fotografijom, što je u to vreme, posebno za princeze, bilo novina

Životna priča Ksenije Petrović Njegoš počela je na Cetinju 22. aprila 1881. godine. Bila je crnogorska kneginja, ćerka kralja Nikole Petrovića Njegoša i Milene Petrović.

Bila je njihovo deseto dete i osma kći. Ostala je upamćena kao prva žena na Balkanu koja je vozila automobil. Ksenija je bila veoma obrazovana i obožavala je da se bavi fotografijom, što je u to vreme, posebno za princeze, bilo novina.

Preporučujemo

Kao njena glavna preokupacija ističe se humanitarni rad, kojim se posebno bavila u toku ratnih stanja u državi.

Svoju ruku nije dala nikome

Za razliku od svojih sestra, Ksenija se nikada nije udala, što je bilo veoma čudno za to vreme, s obzirom na to da da se crnogorska dinastija, upravo zahvaljujući ćerkama, orodila sa mnogim kraljevskim porodicama širom Evrope.

Postoje podaci da je srpski kralj Aleksandar Obrenović bio emotivno zainteresovan za Kseniju, a njenu ruku su, kažu istorijski izvori, tražili i grčki prinčevi Nikola, Đorđe i Andrej, kao i bugarski knez Ferdinand.

Odluka da se ne udaje bila je lična i, kako su ocenili i savremenici i istoričari, u skladu sa njenim karakterom i interesovanjima.

Carskih veza joj nije nedstajalo pošto joj je kumovao ruski car Aleksandar III, ali Ksenija i najmlađa Vjera nisu mogle da se školuju u Rusiji posle incidenta sa princezom Jelenom zbog koje su se sukobili budući finski premijer Karl Manerhajm i Arsen Karađorđević, brat kneza Petra Karađorđevića. U dvoboju je pobedio Karađorđević, ali to je crnogorskim princezama zatvorilo vrata ruskog dvora.

Sa 35 godina je zauvek napustila Crnu Goru 

Sa porodicom Petrović 19. januara 1916. godine Ksenija je otišla u egzil i nikada se više nije vratila u Crnu Goru.

Ona je ostala uz oca sve do njegove smrti, 2. marta 1921. godine. U to doba bila je njegova desna ruka, glavni politički savetnik, najsavesniji sekretar i stub crnogorske monarhije u egzilu.

Ono što je bilo karakteristično za nju bio je ogroman patriotizam i učešće u unutrašnjoj i spoljnoj politici države, što se ne može reći za ostalu decu kralja Nikole, posebno sinove, koji nisu imali talenat, a ni volju da se bave tim poslom. Kralju je bilo izuzetno stalo do Ksenijinog mišljenja, toliko da joj je često prepuštao donošenje važnih državnih odluka.

Mnogi su je smatrali opasnom, jer postoje podaci koji govore da je "iz senke" povlačila vrlo bitne političke poteze.

Umrla je u siromaštvu, ali dostojanstveno i ponosno

Posle rata nastavila je da se bavi humanitarnim radom, ali su kraljevski prihodi bili sve tanji, pa je jedno vreme radila i kao daktilografkinja.

Trudila se da očuva čast svoje porodice i u mnogo teškim vremenima. Čak i kad je zapala u siromaštvo, podnosila ga je dostojanstveno i ponosno. Bila je veoma hrabra i jaka žena, koja se uvek trudila da spase sve što se spasti može.

Princeza Ksenija preminula je 10. marta 1960. godine u Parizu, i to nakon 44 godine prognanstva, u svojoj 80. godini života.

Auto-put kroz Crnu Goru nazvan je po njoj

Najkompleksniji građevinski projekat u istoriji Crne Gore, prioritetna deonica auto-puta od Smokovca do Mataševa, sinoć je svečano otvorena na Pelevom Brijegu, 19 kilometara od uključenja iz pravca Podgorice.

U Skupštinu opštine Kolašin još u januaru ove godine stigao je predlog odbornika Demokratske partije socijalista da se Vladi Crne Gore uputi inicijativa kojom se predlaže da naziv auto-puta bude "Princeza Ksenija".

Tako je bilo. Novi autoput od 40 kilometara koji je sinoć otvoren u Crnoj Gori zove se po princezi Kseniji Petrović Njegoš.

(Ona.rs)