Najneobičnija crkva u Srbiji posvećena je Bogorodici: Istorija svetinje prepuna je tajni

Bogorodičina crkva u Donjoj Kamenici po mnogo čemu je specifična

Foto: Ivan Strahinić

U Donjoj Kamenici kod Knjaževca, na levoj obali Trgoviškog Timoka, nalazi se crkva Svete Bogorodice.

Svetinja je podignuta najverovatnije kao zadužbina velikog vojvode Mihajla Anđelovića.

Istorija pamti da je Mihajlo Anđelović bio i namesnik despotstva, a da su njegovog rođenog brata Mahmuda turski vojnici oteli kao dete i preobratili u janičara, koji je potom dobio titulu velikog vezira. Kad su Lazar Branković i sultan Mehmed II pregovarali, rođena braća nalazila su se na suprotnim pregovaračkim stranama - Mihajlo na Brankovićevoj, a Mahmud na strani sultana Mehmeda II.

Iako je crkva u više navrata istraživana, i dan-danas postoji mnogo tumačenja i ne može se sa sigurnošću tvrditi koje je od njih tačno. Tako, primera radi, postoje dva različita podatka kada je svetinja podignuta; po jednom od njih, to se zbilo krajem 13. i početkom 14. veka, a po drugom čak sredinom 15.veka.

Postoje i nedoumice da li je vojvoda Anđelović zaista bio ktitor ili je svetinju podigao nepoznati bugarski vlastelin.

Ono što, međutim, svakom ko dođe u Donju Kamenicu privlači pažnju jeste neobičan izgled crkve. Građena je u moravsko-vizantijskom stilu sa elementima romanske arhitekture.

Deluje maleno i u isto vreme arhitektonski odaje utisak monumentalnosti.

Svetinja ima kupolu i spratnu pripratu sa dve manje kule. Živopis je i stilski i ikonografski posebno zanimljiv, naročito ciklusi iz života Svete Petke u južnoj i severnoj kuli. Na jednoj od freski ova svetiteljka prikazana je obnaženih grudi.

Nažalost, mnoge freske su oskrnavljene, a meštani Donje Kamenice svedoče da iza toga stoje vernici koji su grebali lica svetitelja, verujući da će tako uspeti da se izleče. Jedina freska koja je izbegla takvu sudbinu je Tajna večera.

Foto: Ivan Strahinić

Video: U najstarijoj crkvi u Beogradu čuvaju se čudotvorne mošti čak šest svetaca koje Srbi slave

(Ona.rs)