U okolini nekadašnjeg Sentmihalja nalazi se i tkačnica svilenog damasta: Unikatni predmeti odišu istorijom

Pred sam kraj 14. veka zabeleženo je prvo pominjanje Sentmihalja, koji je u to doba bio u posedu ugarske porodice Cobor. Samo vek docnije naselje menja naziv, jer je tom nazivu dodato i prezime ugarske vlastelinske porodice u čijem posedu je naselje i bilo u to doba.

Naselje naziva Coborsentmihalj su članovi te porodice uglavnom koristili kao rezidenciju, a poznato je da je osim porodičnog zdanja tu postojala i crkva.

Kasnije naselje dobija i tvrđavu, ali i kaštel, te u drugoj polovini 15. veka biva izgrađena i dominikanska crkva sa manastirom.

U prvim decenijama 16. veka je prvi put zabeležen današnji naziv grada. Smatra se da je naziv Sombor nastao kao rezultat prilagođavanja naziva Cobor duhu srpskog jezika.

Najzeleniji grad

Iako nema sumnje da su za bođoše mnogi čuli upravo zbog Sombora, u gradu postoje i drvoredi kestena, ali i platana, lipa i drugog drveća. Upravo zbog toga je Sombor poneo epitet najzelenijeg grada.

Tokom istorije je posebna pažnja bila posvećena ozelenjavanju Sombora.

Danas se Sombor može pohvaliti sa gotovo neverovatnih oko 7.500 stabala bođoša, koji su postali svojevrstan zaštitni znak grada.

Ne treba zaboraviti ni to da se na teritoriji Sombora nalazi i Specijalni rezervat prirode Gornje Podunavlje. Deo je Rezervata prirode UNESCO-a nazvanog Bačko Podunavlje, koji se neretko naziva i “Evropski Amazon” i nalazi se pod zaštitom. Posebno je zanimljiv podatak da najveća populacija vrste poznate pod nazivom ritski jelen u celoj Srbiji obitava na području tog specijalnog rezervata prirode.

Svileni damast nadomak Sombora

Danas je Tkačnica svilenog damasta, koja se nalazi u varošici Bezdan, na oko 15 kilometara udaljenosti od Sombora okarakterisana kao kulturno dobro i kao takva, nalazi se pod zaštitom nadležnih institucija Republike Srbije.

Zainteresovani za upoznavanje ovog zanata i načina ručne proizvodnje tkanina od damasta imaju mogućnost da posete bezdansku tkačnicu, ali uz prethodnu najavu. Kao dodatni benefit, navodi se i mogućnost da unikatne proizvode ove tkačnice kupe i po fabričkim cenama.

Pored toga što je umetno tkanje kao zanat “stiglo” do naših prostora tokom 19. veka, i to mahom iz Češke i Mađarske, tada su u našu zemlju dopremljeni i razboji, kao i odgovarajuća oprema.

Zapravo je taj zanat unapređen nedugo nakon što se 1871. godine u Bezdan doselio Janoš Šmit, koji se bavio umetničkim tkanjem. Sve do tada se tkalo uz pomoć kudelje, a za tkanje je mahom bio korišćen lan. Međutim, upravo tada Šmit počinje da uvozi lan, ali onaj koji je na tlu Češke i Engleske bio obrađivan na specijalan način, te se posvećuje tkanju damasta.

Posebno je interesantno pomenuti da se na istovetan način kao i tada, tako i danas tkaju stolnjaci i nadstolnjaci od damasta, ali i navlake za posteljinu i salvete, što daje posebnu dozu autentičnosti i šarma proizvodima iz Zanatske radionice - tkačnice svilenog damasta “Novitet-Dunav”, Bezdan, koja je uspela da od zaborava sačuva, ali i održi takav način proizvodnje.

Pomenutoj zanatskoj radionici prethodila je Tkačka zadruga “Dunav”, koju su nedugo nakon završetka Drugog svetskog rata zajedničkim finansijskim sredstvima osnovali privatni tkači iz Bezdana.

Bušene kartice, koje se i danas koriste na “razbojima žakard tkanja” datiraju s početka, odnosno iz 1871. godine. Danas se koristi 18 takvih razboja, a svaki proizvod koji se istka odiše istorijom i u potpunosti je unikatan.

(Ona.rs / “TO Sombor” / “Vojvodina.travel”)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.