Manastir crvene fasade sa 7 vrata čuva mošti prvog srpskog kralja

Najčešće se pominje da je gradnja manastira Žiča započeta 1206. godine, čemu svedoče biografi Svetog Save, Domentijan i Teodosije

Zadužbina prvog srpskog kralja, brata Rastka Nemanjića, potonjeg Svetog Save, svojevrstan je simbol srpske duhovnosti.

Manastir Žiča, u kome se danas čuvaju mošti ktitora, zidan je u periodu između 1206. i 1217. godine, u blizini tadašnjeg Karanovca, današnjeg Kraljeva.

Preporučujemo

Glavna manastirska crkva posvećena je Hristovom Vasnesenju, a ktitor manastira bio je srpski kralj Stefan Prvovenčani, sin Stefana Nemanje.

Manastir crvene fasade

Zanimljiv je podatak o lokaciji na kojoj je ovaj srpski srednjovekovni manastir podignut. Gotovo isto udaljen od Rima i Konstantinopolja, Žiča je građena najverovatnije sa ciljem da baš u njoj bude sedište Arhiepiskopije, ističe “Zaduzbine-nemanjica”.

Pretpostavlja se i da naziv ovog manastira ima veze sa žitom, kojim je dolina reka Raške i Ibra, te ceo taj kraj, bogat.

Najčešće se pominje da je gradnja manastira Žiča započeta 1206. godine, čemu svedoče biografi Svetog Save, Domentijan i Teodosije. Nedugo po sticaju autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve, upravo u Žiči se nalazi i sedište Arhiepiskopije. Značajnu ulogu u gradnji ove svetinje imao je i monah Sava Nemanjić.

Upravo on je osmoricu episkopa hirotonisao baš u ovom manastiru 1220. godine.

Samo godinu dana kasnije, u Žiči je krunisan i sprski kralj Stefan, prvi krunisani kralj Srbije, koji bi prozvan zato Prvovenčani.

Iako ne postoje dokazi, prisutno je uverenje da je fasada ovog manastira, poznata po karakterističnoj crvenoj boji, nastala po uzoru na neke od svetogorskih manastira, koje je monah Sava imao prilike da vidi, navodi “Novisvet”. Najpre se to odnosilo na manastire Velika Lavra i Vatoped na Svetoj Gori.

Kao drugi mogući razlog pominje se simbolika crvene boje, budući da osim veze sa carskom dinastijom, ta boja je u vezi i sa krvlju mučenika, stradalih za veru.

Sedam vrata Žiče

Mada se u narodu pominje ovaj manastir u kome su krunisani srpski kraljevi kao “sedmovrati”, činjenica je da u Žiči nije krunisano sedam, već pet vladara. Naime, nakon što bi kralj prošao kroz ta jedna vrata, ona bi bila zazidana, pa je to dovelo ove, za srpske svetinje neobične pojave.

Običaj je bio da kralj na krunisanje uđe na jedna vrata, a da izađe na druga.

Izuzev Stefana Prvovenčanog, u Žiči su krunisani i kraljevi Radoslav i Vladislav, kao i kralj Aleksandar Karađorđević, te kralj Petar Prvi Karađorđević, koji je miropomazan u ovoj svetinji 2. septembra 1904. godine.

Danas je manastir Žiča nezaobilazna tačka prilikom posete vernika i posetilaca iz svih delova sveta.

(Ona.rs)