Hodočašće u Svetu zemlju: Put u duhovno ishodište hrišćanstva koji će vam promeniti život

Želja i težnja svakog vernika hrišćanina je odlazak u Svetu zemlju – u Vitlejem, gde je rođen Isus Hristos, u Nazaret gde je živeo, na reku Jordan gde je kršten, u Getsimanski vrt gde se molio i, konačno, u Jerusalim gde je postradao i vaskrsnuo.

Ako biste pomislili da je ovo putovanje poput bilo kog drugog, prevarili biste se. U svakom kamenu i svakoj stopi Svete zemlje istorija je okupana molitvama i natopljena suzama hodočasnika.

Zato ćete hteli – ne hteli, čak i da kao „običan“ turista pođete u Jerusalim, iz njega izaći kao drugi čovek. Koliko ćete se promeniti, zavisi od toga koliko ćete dozvoliti Svetom gradu da se utka u vaše srce. A on to čini s puno ljubavi, neštedimice, bezrezervno, pozivajući vas da mu se iznova vraćate, da ga istražujete i da, što ga više upoznajete, to s većom verom i radošću dopuštate da postane deo vas.

„Dobročinstvo“, poklonička agencija Srpske pravoslavne crkve, decenijama već organizuje hodočašće u Svetu zemlju, sa posetama najvećim svetinjama hrišćanstva.

Putem kojim je hodio prvi srpski arhiepiskop Sveti Sava darujući suvim zlatom hrišćanske svetinje i podižući manastire, išli su i brojni srpski vladari, patrijarsi, vladike i vernici. Nekad se iz Srbije u Svetu zemlju putovalo po godinu dana; danas se stiže mnogo brže i lakše, uvek sa istim ciljem – da se poklonimo svetinjama i tokom hodočašća barem odškrinemo tu otvorenu „Bibliju“ koju sa Srpskom pravoslavnom crkvom i Srbijom vezuju neraskidive duhovne niti.

U Svetoj zemlji koja ima veliko značenje za tri monoteističke religije – hrišćanstvo, judaizam i islam, postoji više od 3.500 svetih mesta. Jedno putovanje je, razume se, malo za posetu svim svetinjama, ali je u isto vreme dragoceno da se svaki hodočasnik vrati svom duhovnom izvorištu u kom će napojiti dušu žednu istinske ljubavi, vere u spasenje i večni život.

Povodom najvećeg hrišćanskog praznika Vaskrsa poklonička agencija „Dobročinstvo“ od 8. do 20. aprila 2023. organizuje hodočašće u Svetu zemlju.

Preko Beograda i Soluna, avionom se za nešto više od dva sata stiže u Tel Aviv, a odande autobusom u Vitlejem, gde su ispisane prve stranice hrišćanstva.

Grad koji se smatra kolevkom hrišćanstva upravo je i „prva stanica“ koju hodočasnici pohode.

Crkva rođenja Hristovog u Vitlejemu

Na brdovitom Vitlejemu, za kog je konfiguracija terena Herceg Novog ravna poput tepsije, podignuto je jedno od dva najveća hrišćanska svetilišta – Crkva rođenja Hristovog. Spolja podseća na tvrđavu čije zidine natkriljuju pećinu u kojoj je Bogorodica donela na svet Isusa Hrista.

Izgradnja ove crkve započeta je 326. godine, po nalogu vizantijskog cara Konstantina Velikog i njegove majke carice Jelene.

Prvobitno, bila je petobrodna bazilika i imala je oktogon, odakle se moglo videti mesto na kom je rođen Isus Hristos. Samarijanci su tokom ustanka 521. godine srušili crkvu, a onda je vizantijski imperator Justinijan Veliki na temeljima Konstantinove crkve podigao novu, veću svetinju.

U ovu bogomolju ulazilo se kroz troja vrata. Kad su Turci 1517. došli u Svetu zemlju, ulazili su na konjima u svetinju da bi je oskrnavili. Hrišćani su, da bi im doskočili, zazidali dvoja vrata, ostavivši treća kroz koja se ulazilo ponizno, savijenog tela, i tako je i danas.

Kompleks Crkve Hristovog rođenja prostire se na nešto više od jednog hektara, a duhovni centar je upravo pećina u kojoj je Isus rođen. Na mestu gde je Bogorodica spustila Spasitelja nalazi se oltar sa srebrnom 14-krakom zvezdom; simbolično, od Avrama do Davida bilo je 14 kolena čiji je izdanak Isus Hristos.

Hodočasnici celivaju zvezdu, mesto koje se naziva još i Vitlejemskom zvezdom i na nju spuštaju ono što žele da osveštaju. Mnogi veruju da će im se želja koju zamisle dok celivaju ovo sveto mesto u dubokoj, iskrenoj molitvi i ostvariti.

Nekoliko koraka dalje je Kapela jasli. One od ilovače, u koje je pravedni Josif spustio slamu da bi zagrejao tek rođenu bebu Isusa, prva hodočasnica koja je došla sa naših prostora carica Jelena zamenila je jaslama od srebra. Krstaši su ih u 12. veku odneli i one se danas nalaze u Rimu, gde se čuvaju kao velika relikvija.

Dijagonalno od jasli je treće sveto mesto u pećini koje čuva uspomenu na tri mudraca sa Istoka koja su došla da se poklone bebi Isusu i darivaju ga tamjanom, smirnom i zlatom.

Iznad pećine je jedna od najstarijih bogomolja na svetu u kojoj se i danas vrše službe i o kojoj brinu Grčka, Rimokatolička i Jermenska crkva.

Hram Vaskrsenja Hristovog

Unutar zidova Starog grada Jerusalima, na brdu Golgota nalazi se Hram Vaskrsenja Hristovog, poznat još i kao Crkva Svetog Groba. Ovo drugo najveće hrišćansko svetilište pohode svi hodočasnici koji dolaze u Svetu zemlju.

Nalazi se na kraju Stradalnog puta kojim je hodio Isus Hristos, a pod kupolom arhitektonskog kompleksa koje vekovima čuva nekoliko hrišćanskih crkava je više crkvica i kapela.

Baziliku je, kao i Crkvu rođenja Hristovog u Vitlejemu, podigla carica Jelena, majka Konstantina Velikog. Svetinju su srušili Persijanci, a iznova podigli krstaši i potom restaurirali Grci.

Na tri metra iznad nivoa Crkve je najtužnije mesto hrišćanstva - ostatak stene na kojoj je Isus Hristos razapet. Hodočasnici odatle odlaze do Ploče miropomazanja na koju je bilo položeno i, kao što joj ime i kaže, miropomazano Isusovo telo posle raspeća. Iz ploče koju vernici zalivaju suzama i s posebnom pobožnošću, u dubokoj molitvi brišu maramama i danas se širi miro.

U srcu najveće prostorije Crkve je malena kamena kapela, zapravo ostatak pećine u koju je bilo položeno Isusovo telo. U ovu svetinju ulazi se takođe pognutog položaja, a vernici su spremni da satima strpljivo stoje u redu i čitajući molitve čekaju da se poklone mestu na kom je Isus Hristos sahranjen i gde je trećeg dana po smrti vaskrsnuo.

Mnogi hodočasnici koji su se poklonili Hristovom grobu svedoče da su upravo na tom mestu doživeli najsnažnija duhovna iskustva i odlazili s najdubljom zahvalnošću jer su nagrađeni Božjom blagodati.

Pod krovom Crkve Vaskrsenja Hristovog je i Kapela pronalaska krsta na kom je Isus Hristos razapet, kao i Kapela carice Jelene koja je pronašla krst.

Svake godine na Veliku subotu kod Hristovog groba patrijarh jerusalimski, koji je i čuvar ovog svetog mesta, prima Blagodatni oganj na svoju sveću i predaje ga vernicima.

Manastir Svetog Save Osvećenog

Još jedna velika svetinja koju hodočasnici posećuju prilikom odlaska u Svetu zemlju je manastir Svetog Save Osvećenog. Istorijat ovog manastira u srcu Judejske pustinje višestruko je isprepleten sa našom crkvom i zauzima posebno mesto u životu svakog pravoslavnog hrišćanina.

Manastir Svetog Save Osvećenog uzdiže se između Vitlejema i Mrtvog mora, u Kedronskoj dolini koja tek nekoliko puta godišnje biva nagrađena kišom.

Jedan od najstarijih manastira pravoslavne crkve u Svetoj zemlji 484. godine sagradio je Sveti Sava Osvećeni, monaški uzor prvog arhiepiskopa Srpske pravoslavne crkve Svetog Save. Nazivaju ga još i „princezom među pustinjskim manastirima“ i „orlovim gnezdom“, jer gledano sa druge strane Kedronske reke liči na brižljivo ispleteno gnezdo koje stremi ka nebu.

Koliko su i u davnoj prošlosti bile snažne veze između Svete zemlje i Srbije govori više dragocenih istorijskih podataka čiji je duhovni epicentar ovog puta baš u manastiru Svetog Save Osvećenog.

Naš Sveti Sava čak dva puta je dolazio u Svetu zemlju na hodočašće. Svaki put nosio bi bogate darove, a kao uzdarje iz „princeze među pustinjskim manastirima“ dobio je tri ikone neprocenjive vrednosti - ikonu Bogorodice Trojeručice, ikonu Svetog Jovana Damaskina i ikonu Bogorodice Mlekopitateljnice, kao i igumanski štap Svetog Save Osvećenog.

Ali, tu nije kraj vezama Srbije i čudesnog manastira u Judejskoj pustinji.

Početkom 16. veka u manastir Svetog Save Osvećenog koji je nekoliko godina bio pust došli su srpski monasi kako bi ga obnovili. Da bi to učinili zadužili su se kod zelenaša, ali kako dug nisu mogli da vrate, a rimokatolici i Jermeni su „bacili oko“ na manastir, svetinju je preuzela Jerusalimska patrijaršija. Ni u njenoj kasi nije bilo dovoljno novca, pa je tadašnji patrijarh jerusalimski zatražio pomoć od moldavskog vladara Vasilija Lupua. Od ovog veoma pobožnog vladara stigli su zlatnici i manastir Svetog Save Osvećenog je do dana današnjeg ostao u vlasništvu Jerusalimske patrijaršije.

Neizbrisivi tragovi prisustva Srba u Judejskoj pustinji i danas postoje. Naime, takođe u 16. veku naši monasi podigli su kulu na brdu preko puta manastira i posvetili je Svetom Simeonu Mirotočivom. Na njenom vrhu je kapela posvećena rodonačelniku dinastije Nemanjića i prvom svetitelju iz loze Nemanjića.

Iako je Sveti Sava Osvećeni ostavio zaveštanje da u ovaj manastir nikada ne sme da kroči ženska noga, lavra se može videti upravo sa brda na kom su srpski monasi podigli kulu posvećenu Svetom Simeonu Mirotočivom.

Konačno, a za vernike i najbitnije, po Tipiku Svetog Save Osvećenog i danas se vrše bogosluženja u Srpskoj pravoslavnoj crkvi.

(Ona.rs)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.