Dve žene su obeležile istoriju ove srpske svetinje: Kruna srpskog kneza bila je najznačajnija relikvija

Na dan kada se obeležava praznik posvećen Svetom arhiđakonu Stefanu, nedaleko od Ljubostinjske reke, Milica je srela Lazara, tada kneza Srbije. Prema narodnom predanju, kasnije je srpska carica podigla svoju zadužbinu baš na tom mestu i u spomen na taj dan. Nekada je tu postojala i kapela, koja je upravo arhiđakonu Stefanu bila posvećena.

Manastir Ljubostinju deli tek oko pet kilometara od Trstenika. Prazniku Uspenja Presvete Bogorodice je posvećena zadužbina srpske carice Milice Hrebeljanović, čija je gradnja počela baš uoči Kosovskog boja.

Upravo u tom manastiru se posle bitke i suprugove pogibije, Milica i zamonališa. Tom prilikom je dobila monaško ime Evgenija. U to doba, sa njom su u manastir došle i druge žene, čiji su muževi život dali tokom Kosovskog boja. Među njima je bila i Jelena Mrnjavčević.

Drugovanje do smrti

Supruga despota Uglješe Mrnjavčevića, Jelena je bila verna druga srpske kneginje. I ona se u Ljubostinji zamonašila i dobila ime Jefimija.

Pored toga što je ostala upamćena kao žena, koja je, možda najlepše stihove srpske književnosti posvetila knezu Lazaru, monahinja Jefimija je zaslužna i za prvo književno delo u staroj srpskoj književnosti, koje je izradila jedna žena. Zapravo je u pitanju poetski natpis na „dvostrukoj srebrnoj ikonici“, koji je darovala srpskom manastiru Hilandar na Svetoj gori, u kome je bio sahranjen njen sin.

Čuvena "Pohvala knezu Lazaru" je Jefimijina zahvalnost srpskom knezu, koji joj je pružio utočište nakon muževljevog stradanja tokom Maričke bitke. U pitanju je vez pozlatom na crvenom platnu, koji je zapravo bio pokrov za ćivot u kome se nalazilo telo kneza Lazara.

Da su srpska kneginja i despotica delile i dobro i zlo tokom života u Ljubostinji, jasno dokazuje i to što se grobovi i jedne i druge žene u tom manastiru i nalaze. Tačnije, Milica je sahranjena u grobnici levo od ulaza, a Jefimija na suprotnoj strani.

Nestala kneževa kruna

O nastanku Ljubostinje, odnosno odabiru baš te lokacije, pominje se još jedno narodno predanje. Prema njemu, srpska kneginja je predosećala ishod Kosovske bitke. I zato je želela da sagradi manastir, u kome će moći da boravi, daleko od očiju sveta.

Istorija manastira Ljubostinja pamti i tragične događaje, ali je ova svetinja opstala do današnjih dana. Najpre su tokom Kočine bune skoro sve freske u unutrašnjosti glavne ljubostinjske crkve uništene. Smatra se da su turski osvajači želeli da se osvete, budući da su nosioci bune upravo iz te svetinje i uputili poziv narodu da se pobuni.

Ipak, koliko god to samo po sebi bilo tragično, desilo se nešto što se smatra još gorim. Turski vojnici su tada otkrili i mesto, na kome je carica Milica skrila relikvije. Očekivano, sve su odneli sa sobom.

Kruna srpskog kneza Lazara smatra se najznačajnijom relikvijom, koja je tom prilikom ukradena. I do današnjih dana se nalazi u nekadašnjem Konstantinopolju.

Nekoliko puta tokom narednih vekova je manastir Ljubostinja uništavan, ali i obnavljan. Čak je u jednom trenutku najverovatnije to bio muški manastir, dok danas funkcioniše kao ženski.

(Ona.rs / „Zaduzbine-nemanjica“ / „Manastiriusrbiji“)

Pošaljite nam Vaše snimke, fotografije i priče na broj telefona +381 64 8939257 (WhatsApp / Viber / Telegram).

Povezane vesti

Ona.rs zadržava sva prava nad sadržajem. Za preuzimanje sadržaja pogledajte uputstva na stranici Uslovi korišćenja.