Jedan od najneobičnijih manastira u Srbiji: Čudo, čudotvorna ikona i bašta sa drvećem sa tri kontinenta

Kao i za mnoge druge svetinje, koje su tokom srednjeg veka širom Srbije podizali mnogi znani, ali i manje znani ljudi, tako se interesantno narodno predanje o nastanku vezuje i za manastir koji se nalazi u blizini Bača. Od tog grada manastr Bođani udaljen je tek oko 15 kilometara.

Sva je prilika da je jedno čudo Presvete Bogorodice zaslužno za to što je dalmatinski trgovac po imenu Bogdan baš na tom mestu odlučio da podigne manastir, nazvavši ga po svom imenu.

Preporučujemo

Zbilo se tako da je, nakon predaha na tom mestu Bogdan oslepeo.

Prema jednom predanju, on se obratio Bogorodici za pomoć, uz obećanje da će nakon toga podići svetinju u znak zahvalnosti i posvetiti je Presvetoj Bogorodici. Iako postoje i nešto drugačiji oblici tog predanja, ovo je jedno od onih koje se najčešće pominje.

Nova svetinja

Iako je dalmatinski trgovac na oko 15 kilometara od današnjeg Bača izgradio crkvu 1478. godine, današnji manastir Bođani podignut je tek u 17. veku. Posebno je zanimljivo to što je u pitanju četvrta svetinja, koja je kao i pređašnje, posvećena prazniku Vavedenja Presvete Bogorodice.

O tome ko je podigao današnju glavnu manastirsku crkvu svedoči zapis, koji se i danas nalazi iznad vrata namenjenih ulasku u ovu svetinju. Rodom iz Segedina, Mihailo Temišvarlija podiže 1722. godine ovu crkvu i posvećuje je istom prazniku kao i prethodnu, Vavedenju Presvete Bogorodice.

Do tog trenutka je svetinja stradala tri puta. Prvi put tokom 15. veka, a zatim i dva veka docnije, da bi neposredno pred podizanje današnje glavne crkve, manastir Bođani pretrpeo značajna oštećenja usled razornih poplava koje su zadesile taj kraj.

Tokom narednih vekova, prvo ga oštećuju mađarske snage, a onda opet poplava. Ipak, svetinja je obnovljena i danas funkcioniše kao jedan od manastira Srpske pravoslavne crkve.

Neobična botanička bašta

Pored toga što je okarakterisan kao spomenik kulture od izuzetnog značaja i kao takav je pod zaštitom ndležnih institucija naše zemlje, manastir Bođani uvršten je na UNESCO-vu listu svetske kulturne baštine, kao deo Kulturnog pejzaža Bača, u čijoj se okolini nalazi.

Osim kapele podignute nad izvorom vode, za koju se veruje da je koristio ktitor nakon čega je povratio vid, u Bođanima se nalazi i jedna ikona, koja se smatra čudotvornom.

Pretpostavlja se da je ikona Bogorodice Bođanske doneta iz daleke Rusije i da je u ovoj svetinji počev od 16. ili 17. veka. Jeromonah Vasilije se neretko navodi kao njen autor, a mnogi verujući ljudi imali su prilike da se uvere u njene isceliteljske moći.

Međutim, to nije sve po čemu su Bođani poznati. Jedinstven po porti, u kojoj se nalaze brojne sadnice, ne tako uobičajenog bilja, još je jedna karakteristika koja ovaj manastir izdvaja u odnosu na ostale.

I baš zbog toga se često navodi da se u porti manastira Bođani nalazi svojevrsna botanička bašta, u kojoj obitavaju vrste za koje se ne može reći da su baš uobičajene za ove krajeve. Jele dopremljene sa Pirinejskog poluostrva, stabla ginka koja su tu dopremljena sa Dalekog istoka, ali i kedrovi iz Egipta, samo su neke od biljaka koje se mogu videti u manastirskoj porti.

Čak su tu u jednom trenutku dopremljene i sadnice američke sekvoje. Iako je bilo nekoliko pokušaja za njihovu sadnju i negu, čini se da klima na tom području baš i ne pogoduje tako neobičnom drvetu. Ali svo ostalo zelenilo, koje se može videti u porti manastira Bođani potvrđuje da se uz pravilnu negu i brigu, mogu gajiti i biljke koje se smatraju neuobičajenim za područje naše zemlje.

(Ona.rs / “Manastiriusrbiji” / “Opština Bač” )