Tvrđava u gradu despota Đurđa najverovatnije je građena po uzoru na Carigrad

Budući klasična ravničarska tvrđava, smatra se remek-delom srpske arhitekture toga doba. Pretpostavlja se da je građena po uzoru na Konstantinopolj, današnji Istanbul, i njegove zidine

Tek nešto manje od 50 kilometara deli Beograd i prestonicu nekadašnje srpske despotovine. Smederevo je poznato po tvrđavi, koja je u vreme gradnje važila za najveću tvrđavu takve vrste, izgrađenu u ravničarskom predelu.

Upravo je Smederevska tvrđava danas jedan od glavnih simbola grada na Dunavu.

Preporučujemo

U istorijskim izvorima Smederevo se prvi put pominje u prvim decenijama 11. veka. Ipak, tek u vreme kada srpski despot Đurađ Branković izgradi tvrđavu i vrati Ugarskoj Beograd, Smederevo dobija na značaju u istorijskom smislu.

Prestonica srpske despotovine

Gradnja Smederevske tvrđave završena je 1430. godine i grad tada postaje sedište srpske despotovine, na čelu sa despotom Đurađom Brankovićem.

Pod tursku vlast pada 29 godina kasnije. Ali zahvaljujući izuzetno povoljnom položaju grad ostaje značajan i za turske snage, koje u skladu sa svojim potrebama vrše izmene na tvrđavi i dograđuju joj određene delove.

Sve do prvih decenija 18. veka, odnosno do dolaska austrijske vojske, Smederevo je bilo sedište istoimenog sandžaka.

Istorijski posmatrano, grad na Dunavu igrao je značajnu ulogu, budući da je u njemu u prvim decenijama 19. veka osnovan i Praviteljstvujušči sovjet, na čijem čelu je bio Dositej Obradović.

Znamenitosti grada na Dunavu

Nema nikakve sumnje da je obilazak Smederevske tvrđave jedna od glavnih atrakcija grada despota Đurđa. Okarakterisana kao Spomenik kulture od izuzetnog značaja, nalazi se pod trećim stepenom zaštite i otvorena je za posete.

Budući klasična ravničarska tvrđava, smatra se remek-delom srpske arhitekture toga doba. Pretpostavlja se da je građena po uzoru na Konstantinopolj, današnji Istanbul, i njegove zidine. U okviru Smederevske tvrđave izdvajaju se Mali i Veliki grad.

Osim despotovog dvora, koji obuhvata palatu za prijeme i prostor za stanovanje, Mali grad sadrži i bunar i šest kula, te donžon kulu, a prilaz do njega je moguć kroz dvojne kapije. U okviru Velikog grada ima ukupno 19 kula. U njemu je postojala časna trpeza i crkva, od koje danas postoje samo ostaci pevničkog prostora i dela severnog zida.

Mesto na kome je vožd Karađorđe, vođa Prvog srpskog ustanka, od turskog zapovednika Smedereva zvanično primio ključeve grada daleke 1805. godine, danas je Spomenik prirode botaničkog karaktera, uzevši u obzir da se radi o drvetu duda. O tome svedoči i natpis na spomen ploči ispod Karađorđevog duda, kako se ovaj spomenik naziva.

U gradu se nalazi Muzej u Smederevu, koji spada u red takozvanih zavičajnih muzeja, kao i crkva posvećena Svetom Georgiju i zgrada Narodne biblioteke.

Počev od 1960. godine grad je domaćin tradicionalne manifestacije „Smederevska jesen“, koja ima za cilj ne samo promociju prestonice nekadašnje srpske despotovine kao turističke destinacije, nego i predstavljanje potencijala Smedereva i njegove okoline u privrednom smislu.

(Ona.rs)