Žene spavaju lošije od muškaraca: Naučnici kažu da je to zato što ženski telesni sat radi 6 minuta brže

M. M.
Vreme čitanja: oko 4 min.

Istraživači su otkrili da su cirkadijalni ciklusi kod žena kraći i do šest minuta

Foto: Shutterstock

Žene, po svemu sudeći,  spavaju lošije od muškaraca. Prema novoj studiji, naučnici smatraju da je to zato što ženski telesni sat radi oko šest minuta brže.

To ujedno znači, prema pisanju "Daily Mail", da žene nisu sinhronizovane sa svojim okruženjem, što ometa njihovu unutrašnju instalaciju koja govori njihovom mozgu kada bi trebalo da se osećaju pospano.

Ženski tim eksperata stacioniranih na univerzitetima Harvard, Stanford i Sautempton pregledao je desetine akademskih radova objavljenih u poslednjoj deceniji o loše shvaćenom "jazu u snu" koji postoji između muškaraca i žena. Mnogi ispitanici su koristili aktigrafe, digitalne uređaje koji se nose na ručnom zglobu slične satu, koji su pratili njihove otkucaje srca i obrasce spavanja.

Rezultati su pokazali da žene imaju skoro 60 procenata veću verovatnoću da dožive nesanicu. One su ocenile kvalitet svog sna kao lošiji od muškaraca i požalile su se da imaju više neprospavanih noći.

Foto: Shutterstock

Muškarci, sa druge strane, češće su "noćne sove". A pored toga, imaju i veću verovatnoću da će imati apneju u snu.

Dalji eksperimenti su takođe otkrili i da postoje razlike između polova u smislu brzine ugrađenog sata u njihovom telu, odnosno cirkadijanskog ritma, koji određuje ritam naših života. Da bude jasnije, kada je u pitanju spavanje, naše telo reaguje na razne znake okoline i snižava našu temperaturu u jezgru satima pre nego što zatvorimo oči, kako bi se spremilo za spavanje. Iznutra, telo takođe luči i više melatonina, hormona koji nam pomaže da zaspimo.

Novo istraživanje je pokazalo je da se melatonin luči ranije kod žena nego kod muškaraca. I osnovna telesna temperatura je izgleda pratila isti obrazac, dostižući vrhunac ranije među ženama.

Istraživači su naveli da njihovi nalazi, objavljeni u časopisu "Sleep Medicine Reviews", ilustruju "ključnu ulogu koju pol igra" u snu i zdravlju.

- Iako ova šestominutna razlika može biti mala, ona je značajna. Neusklađenost između centralnog telesnog sata i ciklusa spavanja/budnosti je oko pet puta veća kod žena nego kod muškaraca. Zamislite da je nečiji sat stalno radi šest minuta brže ili sporije - izjavio je autor studije dr Renske Lok, stručnjak za psihijatriju sa Stanforda.

Tokom dana, nedelja i meseci, ova razlika može da dovede do primetne neusklađenosti između unutrašnjeg sata i spoljašnjih znakova, kao što su svetlost i tama.

- Poremećaji u cirkadijalnim ritmovima povezani su sa različitim zdravstvenim problemima, uključujući poremećaje spavanja, poremećaje raspoloženja i poremećene kognitivne funkcije. Čak i male razlike u cirkadijanskim periodima mogu da imaju značajne implikacije na sveukupno zdravlje i dobrobit - dodaje Dr Lok.

Foto: Shutterstock/Ground Picture

Niži kvalitet sna povezan je i sa anksioznošću i depresivnim poremećajima, koji su dvostruko češći kod žena nego kod muškaraca.

- Žene takođe imaju veću verovatnoću da dobiju dijagnozu nesanice od muškaraca, iako razlozi nisu sasvim jasni - nadovezuje se kolega autor u studiji, dr Sara Čelapa, neuronaučnica iz Sautemptona.

I to nije sve. Jedna studija pokazala je da je kod žena do četiri puta veća verovatnoća da će razviti poremećaj u ishrani vezan za spavanje, gde ljudi jedu više puta tokom noći. Druga otkriva da žene imaju 25 do 50 posto veće šanse da dobiju sindrom "nemirnih nogu", što može da drži pacijentkinje budne noću.

Takođe se ispostavilo i da žene imaju tendenciju da spavaju duže od muškaraca, odnosno oko osam minuta više vremena provode u snu bez brzih pokreta očiju (ne-REM faza). Preciznije, oko 80 procenata spavanja kod odraslih odvija se u ne-REM fazi, a preostalih 20 procenata je dubok san - odnosno drugi tip sna poznat kao spavanje sa brzim pokretima očiju (vreme kada se javljaju živopisni snovi).

Tokom najdublje faze dubokog sna, moždani talasi su mnogo sporiji i tada se oslobađa hormon rasta. Telo to koristi za popravku i ponovni rast tkiva, izgradnju kostiju i mišića i jačanje imunološkog sistema.

I kako vreme provedeno u ne-REM fazi opada sa godinama, istraživači su primetili da je ovaj pad značajniji kod starijih muškaraca. Muškarci su takođe skloniji prejedanju od žena, kao odgovor na gubitak sna.

Istraživači zato ističu da je razumevanje polnih razlika tokom spavanja od suštinskog značaja za prilagođavanje pristupa medicini spavanja i borbu protiv poremećaja spavanja. Mnoge studije, međutim, nisu uspele da procene kako biološke razlike, kao što su menstrualni ciklus i menopauza, utiču na obrasce spavanja.

Prethodna istraživanja su pokazala vezu između nedostatka sna i povećanog rizika od gojaznosti i dijabetesa tipa 2. Takođe se smatra da su najčešći uzroci nesanice anksioznost, depresija, alkohol, kofein, rekreativne droge i radne smene.

Odraslima je potrebno između sedam i devet sati sna, dok se deci savetuje da spavaju između devet i 13 sati.

(Ona.rs)