Legenda koja ne prestaje da živi: Da li je srce grofa koji je inspirisao Tolstoja ostalo u srpskom manastiru?

Brojna su narodna predanja u našoj zemlji očuvana do današnjih dana. U mnoga od njih ljudi i danas veruju. Mada uvek ima i onih koji narodne legende dovode u pitanje.

Kao jedno od onih koje je mnogima zanimljivo, a koje ipak nije istinito pominje se predanje o srcu jednog vojnika, mnogima poznatog. Zapravo je pukovnik Rajevski kao takav nepoznat, ali grof Vronski koji je osvojio srce čuvene Tolstojeve junakinje, Ane Karenjine, mnogima je poznat.

Preporučujemo

Verovatno se sada pitate kakve veze njih dvojica uopšte imaju? I kakve veze oni imaju sa srpskim manastirom koji, budući da se još u 11. veku prvi put pominje, važi za jedan od najstarijih?

Inspiracija ruskog pisca

Ne može se sa sigurnošću reći ko je prvi plasirao tu tvrdnju, tek pominje se da je upravo pukovnik Rajevski bio taj po čijem liku je Tolstoj predstavio i grofa Vronskog. Istog onog muškarca koji je osvojio tada udatu Anu Karenjinu.

Pa ipak, budući predstavnik ruskog realizma, Tolstoj je vešto prikazao sve one muke kroz koje je zaljubljena Ana prošla zbog svoje ljubavi prema Vronskom.

I ne samo da postoji mišljenje da je grof Nikolaj Rajevski, ruski plemić koji se u to doba borio na srpskoj strani, bio inspiracija za lik Vronskog, nego se zna i da je on u Srbiji stradao.

Međutim, ono što je posebno zanimljivo vezano za manastir Svetog Romana, u kome je u jednom trenutku bilo sahranjeno telo grofa Rajevskog, koje je kasnije preneto u njegovo rodno mesto, jeste narodno predanje o tome da mu je srce ostalo u Srbiji. Biće da je taj od koga je potekla ova legenda ipak mislio figurativno, jer je istina da je taj ruski plemić zaista svoj život za Srbiju i dao.

Poznato je da se u Gornjem Adrovcu danas nalazi hram, koji funkcioniše kao metoh ovog manastira, a koji je podigla porodica grofa Rajevskog na mestu na kome je on stradao.

No, bilo kako bilo, narodno predanje o tome da se srce ruskog grofa, po kome je nastao lik Vronskog, nalazi u Srbiji, očuvano je do današnjih dana. Čuda koja se u manastiru Svetog Romana događaju ne pripisuju se samo ovom Svecu, koji je tu i sahranjen, nego i srcu ruskog grofa. Doduše, niko ne zna gde je ono i zašto bi neko izvadio srce da bi ga ostavio u drugoj zemlji, ali to mnogima i nije toliko bitno.

Zvono na poklon

Svetinja koja se nalazi u ataru kruševačkog sela Đunis bila je mesto na kome je u svoje vreme boravio i Sveti Roman. Veruje se da je on bio jedan od monaha Sinajita, koji je baš tu provodio svoj život u tihovanju i podvizivanju.

Narodno predanje o Romanu Sinajitu navodi da je on 888. godine najveroovatnije tu došao i da je na mestu, na kome je kasnije podignuta ova svetinja, proveo ostatak svog života.

Postoji i drugačije verovanje o njemu i o razlozima njegovog dolaska u našu zemlju. Prema tom predanju, bio je jedan od onih koji su na slovenskom jeziku propovedali hrišćanstvo, kao učenik Svetog Klimenta Ohridskog.

Koje god predanje da je istinito, nema sumnje u to da je Sveti Roman na području na kome se danas nalazi istoimeni manastir boravio i da je tu i preminuo. Mošti ovog sveca i danas se nalaze u manastiru, smeštenom u ataru kruševačkog sela Đunis, na obali Južne Morave.

Kao još jedna od zanimljivosti koja se vezuje za manastir, čija je glavna crkva posvećena praazniku Blagovesti Presvete Bogorodice, pominju se i zvona. Tačnije, jedno od tri, koje je srpski knjaz Miloš Obrenović u svoje vreme darovao ovoj svetinji.

Poznato je i da je srpski knez Lazar bio jedan od onih koji su zaslužni za obnovu manastira Svetog Romana. U to doba je manastir beležen pod drugim nazivom, Konjice. Veruje se da je razlog za to što je pripadnici kneževe konjičke garde u to doba u ovoj svetinji bili smešteni.

Granata koja nije eksplodirala i koja se i danas može videti u oltarskoj apsidi glavne crkve još je jedna od specifičnosti ove svetinje. Zbilo se to 1877. godine, u vreme dok je trajao Srpsko-turski rat.

(Onars / “Eparhijaniska.rs” )